Co oznacza: sposób egzekucji najmniej UCIĄŻLIWY dla dłużnika? + WZÓR

Dziś o tym: co znaczy pojęcie: “sposób egzekucji najmniej uciążliwy dla dłużnika“. Egzekucja zaległych wierzytelności musi odbywać się w ramach obowiązującego prawa.

Z jednej strony wierzyciel ma prawo odzyskać należności, do których zapłaty zobowiązał się jego kontrahent, czyli dłużnik. A z drugiej strony dłużnik nie może nagle pozostać bez środków do życia tylko dlatego, że musi pod przymusem spłacać dług.

W związku z tym w Kodeksie postępowania cywilnego zawarto też klauzulę o „Sposobie egzekucji najmniej uciążliwym dla dłużnika”. Co to oznacza w praktyce?


Klauzula sposobu egzekucji najmniej uciążliwego dla dłużnika

Klauzula ta musi być zastosowana wedle stanu faktycznego sprawy i rozpatrywana jest bardzo indywidualnie. Każdy przypadek, gdy może ona być zastosowana i tak zostanie osobno rozpatrzony. Dlatego można już na wstępie powiedzieć, że nie każdy dłużnik będzie miał możliwość z niej skorzystać…

Podstawą prawną klauzuli „Sposób egzekucji najmniej uciążliwy dla dłużnika” jest artykuł 799 Kodeksu postępowania cywilnego. Paragraf 1 mówi, że jeśli wierzyciel w jednym wniosku wskazuje kilka sposobów egzekucji wobec jednego dłużnika, to spośród tych wybranych sposobów, wierzyciel powinien zastosować ten najmniej uciążliwy dla dłużnika.

Z kolei paragraf 2. tego artykułu mówi o tym, że jeśli jedna część majątku dłużnika wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, to sam dłużnik ma prawo zażądać zawieszenia egzekucji z innych części majątku.

Dlatego na mocy tego artykułu można powiedzieć, że organ egzekucyjny, czyli komornik – powinien stosować najmniej uciążliwy sposób egzekucji dla dłużnika.

Art. 799. § 1. Wierzyciel może w jednym wniosku wskazać kilka sposobów egzekucji przeciwko temu samemu dłużnikowi. Spośród kilku sposobów egzekucji wierzyciel powinien zastosować najmniej uciążliwy dla dłużnika.

§ 2. Jeżeli egzekucja z jednej części majątku dłużnika oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku.

Na mocy artykułu 799 dowiadujemy się, że to wierzyciel wskazuje sposób lub sposoby egzekucji wobec dłużnika. Chodzi tu o to, że to wierzyciel składa wniosek o konkretny tytuł egzekucyjny np. o egzekucję z wynagrodzenia za pracę albo za zajęcie konta bankowego czy też o komornicze zajęcie nieruchomości.

Poniżej zamieszczam przykładowy wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej, gdzie wierzyciel określa kilka sposobów egzekucji długu na dłużniku:

wniosek-o-wszczecie-egzekucji

Jeden wierzyciel może uzyskać kilka tytułów, zwłaszcza gdy nieściągnięta należność jest bardzo wysoka i istnieje prawdopodobieństwo, że z jednego tytułu nie udałoby się jej ściągnąć w całości.

Ale w myśl artykułu 799 paragraf 1 zaznaczono też, że to wierzyciel powinien zastosować ten sposób, który jest najmniej uciążliwy dla dłużnika.

Generalnie ten przepis można rozumieć jako nakaz szanowania dłużnika mimo jego czynu, za który został ukarany przymusową egzekucją oraz nienadużywania egzekucji względem niego.

Jeśli dług jest niski i wystarczy zajęcie wynagrodzenia za pracę, to wierzyciel nie powinien nadużywać egzekucji i wnioskować jeszcze o tytuł zajęcia nieruchomości. Właśnie dlatego, aby dobrze rozpoznać sprawę, każda sprawa musi być rozpatrywana indywidualnie.

Można też przytoczyć tu wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 17 października 2013 roku, sygnatura akt I ACa 802/13, gdzie uznano, że możliwość decydowania przez wierzyciela jest ograniczona. Ale należy równocześnie pamiętać, że polskie prawo nie jest prawem precedensowym i kolejny sąd nie musi wydać takiego samego wyroku w podobnej sprawie.

Co jest mniej uciążliwym sposobem egzekucji dla dłużnika?

sposób-egzekucji-najmniej-uciążliwy-dla-dłużnika
Jak się bronić przed uciążliwą i nadmierną egzekucją komorniczą? jeśli myślisz, że jesteś bezradny, to jesteś w błędzie, bo możesz złożyć jako skargę na komornika: skarga na zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego!

Jako przykład można tu wskazać, że mniej uciążliwa jest egzekucja z ruchomości, czyli rzeczy materialnych, niż z nieruchomości (gdzie dłużnik traci dach nad głową). Zwłaszcza gdy dług opiewa na niską kwotę, która ma duże prawdopodobieństwo bycia zaspokojoną z egzekucji prowadzonej z tego tytułu. Mimo to i tak zdarzają się egzekucje z nieruchomości za małe długi.

Oczywiście utarło się, że wierzyciel wskazuje sposób egzekucji, który będzie najszybszy i najbardziej efektowny, czyli doprowadzi do spłacenia zaległej należności jak najszybciej.

Efektywna, ale wcale nie szybka jest egzekucja z nieruchomości, która jednocześnie uchodzi też za najbardziej uciążliwą dla dłużnika. Na mocy artykułu 943 paragraf 1 punkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego, wierzyciel ma obowiązek dostarczyć do organu egzekucji, czyli komornika razem z wnioskiem opis i oszacowanie wartości nieruchomości wraz z wyciągiem z katastru nieruchomości.

Oznacza to wiele dokumentów do dostarczenia, a niekiedy może się okazać, że dla wierzyciela takie dokumenty nie są dostępne od ręki. Co przedłuża proces egzekucji.

Dlatego, mimo że faktycznie możliwa by była egzekucja z nieruchomości i w ten sposób wierzyciel odzyskałby utracone środki, to nie zawsze jest ona najszybsza i najkorzystniejsza.

Dlatego, jeśli dłużnik ma inny majątek, na przykład otrzymuje wynagrodzenie za pracę, posiada konto bankowe czy wartościowe ruchomości, wierzyciel może wybrać jednocześnie sposób egzekucji najmniej uciążliwy dla dłużnika, który jednocześnie będzie dla wierzyciela najszybszy i efektywny.

Do tego też odnosi się artykuł 799 paragraf 2. Gdy wystarczy egzekucja z jednej części majątku, to wierzyciel powinien tylko tę część majątku wykorzystać na zaspokojenie długów. W praktyce jest to nie tylko korzystne dla dłużnika, ale też szybsze dla wierzyciela.

Skąd wierzyciel wie o majątku dłużnika?

Powstaje jednak pytanie: skąd wierzyciel ma wiedzieć, co posiada dłużnik i z jakiego tytułu egzekucyjnego może skorzystać, aby z jednej strony proces egzekucji komorniczej przebiegł szybko, a z drugiej korzystnie dla wierzyciela.

Otóż na mocy artykułu 801 Kodeksu postępowania cywilnego to dłużnik jest zobowiązany na wezwanie komornika złożyć wykaz majątku. Artykuł ten mówi wprost, że „jeśli wierzyciel […] nie może wskazać przedmiotów służących do zaspokojenia wierzyciela, to komornik wezwie dłużnika do złożenia wyjaśnień”.

Art. 801. Jeśli wierzyciel lub sąd zarządzający z urzędu przeprowadzenie egzekucji albo uprawniony organ żądający przeprowadzenia egzekucji nie może wskazać przedmiotów służących do zaspokojenia wierzyciela, komornik wezwie dłużnika do złożenia wyjaśnień.

Dłużnik pod karą grzywny jest zobowiązany do udzielenia informacji zgodnych ze stanem faktycznym. Musi więc między innymi poinformować jaki majątek posiada, jeśli wierzyciel nie ma rozeznania w sprawie, z jakiego tytułu egzekucyjnego mógłby wyegzekwować spłatę długu.

Kiedy wierzyciel jednak zna majątek dłużnika choćby w części. Jak na przykład ma wiedzę, że dłużnik jest właścicielem nieruchomości, albo otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie za pracę, to może od razu wskazać, z jakiego tytułu chce prowadzić postępowanie egzekucyjne.

Tytuł egzekucyjny uzyskuje się przed sądem rejonowymi i na podstawie artykułu 803 Kodeksu postępowania cywilnego, tytuł wykonawczy jest podstawą do prowadzenia egzekucji.

Komornik jako organ egzekucyjny ustanowiony przy sądzie rejonowym nie może kwestionować sposobu egzekucji, jaki został wskazany przez wierzyciela. Jeśli zostało wskazane, że komornik ma prowadzić egzekucję z wynagrodzenia za pracę, to komornik musi podjąć kroki, aby takie postępowanie zostało przeprowadzone.

Konsekwencje dla wierzyciela, gdy nie zastosuje najmniej uciążliwego sposobu egzekucji

Oczywiście wierzyciel sam ma prawo wybrać, o jaki tytuł egzekucji będzie wnioskował i z którego elementu majątku dłużnika chce prowadzić postępowanie egzekucyjne.

Wierzyciel ma też prawo zająć kilka części majątku, zwłaszcza gdy dług jest duży i jedna część nie wystarczyłaby na jego zaspokojenie. Ale to nie oznacza, że nie poniesie odpowiedzialności prawnej, jeśli świadomie zajmie za dużą część majątku dłużnika i będzie to działanie na szkodę dłużnika.

W myśl artykułu 415 Kodeksu postępowania cywilnego wierzyciel ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną dłużnikowi, jeśli zadziała wbrew artykułowi 799, czyli pominie klauzulę „Sposobu egzekucji najmniej uciążliwego dla dłużnika”.

Wierzyciel nie może ot tak po prostu zająć wszystkiego, jeśli jego należność można zaspokoić tylko z jednej części majątku i będzie za to ukarany, jeżeli tego się dopuści.

Nadmierna uciążliwość egzekucji

Z tego, co do mnie piszecie wiem, że do nadmiernej egzekucji dochodzi dość często i zajęte przez komornika np. konto bankowe i wynagrodzenie sprawiają, że dłużnik mimo spłacania swoich długów, wpada w inne tarapaty, bo zachwiana staje się jego płynność finansowa.

Nadmierna uciążliwość egzekucji komorniczej często staje się początkiem innego rodzaju problemów finansowych, dlatego każdemu dłużnikowi, który czuje, że egzekucja jest zbyt uciążliwa dla niego, przysługuje skarga na zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego. Wzór skargi na zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego znajdziesz w dziale WZORY PISM.

Jak się bronić przed komornikiem?

Jeśli więc organ egzekucyjny zajął więcej składników majątku dłużnika, niż powinien czy niż musiał, (komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne z całego majątku dłużnika, zamiast prowadzenia egzekucji z tylko jednego składnika majątku) i ma miejsce nadmierna egzekucja, to dłużnik, którego prawa zostały naruszone, może zgodnie z art. 767 Kodeksu postępowania cywilnego wnieść skargę na czynności komornika.

Składając skargę na komornika, warto w niej zawrzeć wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego z danego składnika majątku dłużnika do czasu rozpoznania skargi.

Wniesienie skargi na komornika musi odbyć się w terminie 7 dni od doręczenia informacji o dokonaniu lub zaniechaniu przez komornika czynności.

Skargę na komornika składa się do komornika, jeśli komornik w ciągu 3 dni roboczych nie cofnie swoich działań komorniczych i uprze się “przy swoim”, to komornik musi oddać wszystkie akta sprawy komorniczej do sądu, gdzie sąd podejmie ostateczną decyzję.

Skarga na czynności komornika

Skarga-na-czynnosci-komornika-wzor-pdf-doc

Skarga na czynności komornika – wzór

Sąd natomiast zgodnie z art. 767² k.p.c. musi rozpoznać skargę w terminie tygodnia, a gdy skarga zawiera jakieś braki formalne, to sąd wezwie do ich sprostowania.

Wybrane specjalnie dla Ciebie:

Oceń mój artykuł:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 votes, average: 4,00 out of 5)
Loading...
Wpis pochodzi z kategorii: ,

O autorze