Czy jest jakaś możliwość umorzenia lub przedawnienia długu w ZUS?

Forum prawneKategoria: DługiCzy jest jakaś możliwość umorzenia lub przedawnienia długu w ZUS?
Konrad zapytał 4 lata temu

Witam, od 11/2004 do 10/2014 prowadziłem jedno osobową działalność (pracownia protetyczna), która była praktycznie cały czas zawieszona. Problem był w tym, że stomatolodzy, z którymi współpracowałem, nie wystawiali mi rachunków, więc nie miałem możliwości odliczania żadnych wydatków.

W 2014 roku ZUS wszczął wobec mnie egzekucję i wszedł na hipotekę domu, w którym mieszkam z żoną i 3-letnią córką. Dom jest współwłasnością moją i mojej mamy. ZUS zaproponował mi rozłożenie na raty długu, ale musiałem udokumentować swoją zdolność do spłaty, czego nie miałem możliwości zrobić.

Od 2014 roku jestem zarejestrowany jako bezrobotny. W 2016 roku wziąłem ślub i z powodu długu ustanowiłem z żoną rozdzielczość majątkową. Żona od 2 lat jest na urlopie wychowawczym. Mój dochód w tym momencie jest to 1200 zł/msc z tytułu czynszu, który pobieram od 2 lokali umieszczonych w domu, w którym mieszkam. Z tego płacę 500 zł/msc alimentów na 8-letniego syna, o którego wywalczyłem w sądzie o częste kontakty.

Od kilku lat leczę się na depresję, co mogę też udokumentować. Czy jest jakaś możliwość umorzenia lub przedawnienia długu w ZUS? Dodam że jeśli udałoby mi się pozbyć długu, od razu bym zarejestrował nową działalność.

Serdecznie dziękuję za wszelką pomoc, Konrad K.

18 odpowiedzi
Prawnik Katarzyna Janas-Bajson Personel odpowiedział 4 lata temu

Witaj Konradzie,

podajesz, że ZUS wszedł na hipotekę domu, którego jesteś współwłaścicielem. Powyższe powoduje, że nie możesz liczyć na zakończenie postępowania egzekucyjnego nawet po upływie terminu przedawnienia.

W art. 24 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych wskazano bowiem, że nie ulegają przedawnieniu należności z tytułu składek zabezpieczone hipoteką lub zastawem, jednakże po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia.

Jeżeli Twoje zaległości względem ZUS pochodzą z 2014 roku i lat wcześniejszych, to gdyby nie wniosek o rozłożenie płatności zaległości na raty (który przerywa bieg terminu przedawnienia roszczenia) byłbyś bliski uzyskania przedawnienia składek ZUS.

Należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne – tak art. 24 pkt 5 ustawy.

Jednak musisz wiedzieć, że upływ terminu przedawnienia roszczeń względem ZUS nie musi być dla Ciebie korzystnym, bo jak wynika z zacytowanego wcześniej przepisu, po upływie terminu przedawnienia, ZUS może żądać zaspokojenia jedynie z przedmiotu hipoteki. W Twoim przypadku z udziału z zajętej nieruchomości.

Muszę dodać, iż do chwili obecnej udaje Ci się uniknąć egzekucji, z zaakcentowaniem na „udaje”. Bo zwróć uwagę, że skoro w budynku znajdują się lokale usługowe, mogą one zostać wyłączone z całości poprzez ustanowienie odrębnej własności lokali, co pozwoliłoby  w sposób płynny przeprowadzić postępowanie egzekucyjne. Wydaje mi się więc, że dużo ryzykujesz, nie spłacając długów względem ZUS.

Oczywiście masz możliwość wystąpić do ZUS z wnioskiem o umorzenie zaległości. Wniosek w tym przedmiocie może zostać złożony w każdym czasie, a sprawa nie generuje żadnych kosztów. Do wyboru masz:

Wniosek o rozłożenie na raty składek ZUS – wzór

Wniosek o rozłożenie na raty składek ZUS - wzór

Wniosek o rozłożenie na raty składek ZUS – wzór

Wniosek o umorzenie składek ZUS – wzór

Wniosek o umorzenie składek ZUS - wzór

Wniosek o umorzenie składek ZUS – wzór

Tak więc może to być pierwszy krok, w drodze do rozwiązania problemu z długami wobec ZUS. Jeśli jednak nie uda Ci się uzyskać korzystnej decyzji, radzę podjąć starania o zwiększenie budżetu rodziny i spłatę długu w ratach.
Na chwilę obecną oboje z żoną jesteście bez pracy. Piszesz, że żona zajmuje się dzieckiem, ale Ty możesz spróbować znaleźć pracę, masz przecież dobry zawód.

Życie myślami, że kiedyś, być może uda mi się znów otworzyć firmę jest moim zdaniem świadectwem braku dojrzałości. Zważ, że już raz prowadziłeś firmę i masz z niej do spłacenia długi. Być może praca na etat w Twoim przypadku bardziej by się sprawdziła.

Zdaje sobie sprawę, że depresja jest poważnym utrudnieniem, jednak wierz mi, z tą chorobą boryka się już znaczny odsetek społeczeństwa. Jeżeli choroba bardzo ogranicza Cię, to może rozwiązaniem będzie wniosek o orzeczenie niepełnosprawności. Nawet orzeczenie w stopniu lekkim może pomóc Ci w szybszym znalezieniu pracy.
Mam nadzieje, że choć trochę zmobilizowałam Cię do działania – liczę na to i trzymam za Ciebie kciuki!

Hubert odpowiedział 4 lata temu

Witam. Prowadziłem działalność gospodarczą w Polsce, jednak nie zapłaciłem kilku składek do ZUS-u. Są to składki za 2012 rok, miesiące 09,10,11,12 I rok 2013 styczeń. Łączna kwota, jaką ZUS chce aktualnie ode mnie to 4526 zł plus 2686 zł odsetek oraz 2007 zł należność główna, plus 1180 zł odsetek.

Czy mam szansę na rezygnację przez ZUS z odsetek lub całkowite przedawnienie sprawy? Dzisiaj dostałem list o zajęciu komorniczym konta, które zostało przeze nie zamknięte wiele lat temu. Aktualnie nie jestem zameldowany w Polsce i nie pracuję w Polsce.

Prawnik Katarzyna Janas-Bajson Personel odpowiedział 4 lata temu

Witam,

zgodnie z przepisami art. 24 ustęp 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5–6.

Wyjątek stanowią regulacje ustępów 5 i 6, które stanowią m.in. o zawieszeniu terminu przedawnienia z uwagi na podjęcie przez organ rentowy czynności zmierzających do wyegzekwowania należność, na czas postępowania egzekucyjnego oraz po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej przez dłużnika ZUS.

Nie podałeś, by w Twoim przypadku doszło do zawarcia ugody, oraz by ZUS wcześniej próbował wyegzekwować od Ciebie zaległe składki, możemy więc przyjąć, że roszczenie organu rentowego może być przedawnione, bowiem od daty wymagalności kolejnych składek, poczynając od września 2012 roku do stycznia 2013 roku, do chwili obecnej upłynęło znacznie więcej niż potrzebnych 5 lat.

Nie możemy jednak na sto procent potwierdzić przedawnienia roszczenia wobec ZUS, nie mając w ręku akt sprawy.
Niemniej jednak podajesz, że przybywasz poza Polską i jeśli w kraju nie posiadasz żadnego majątku, z którego ZUS mógłby ściągnąć zaległe składki, może w niedługim czasie postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone z uwagi na jego bezskuteczność.

Co nie znaczy niestety, że dług wobec ZUS przestanie istnieć.

Zastanów się więc, co chcesz uzyskać. Jeśli marzy Ci się święty spokój, zasadnym byłby kontakt z ZUS i uregulowanie długu.

Jeśli chcesz odsunąć na pewien czas obowiązek uregulowania starych składek ZUS, możesz nawet nie robić nic, licząc, że organ rentowy zamknie postępowanie egzekucyjne, skoro nie przebywasz w Polsce.

Możesz jeszcze spróbować uchylić się od obowiązku zapłaty starych składek, przesyłając do ZUS wezwanie do zakończenia postępowania egzekucyjnego, podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia. Być może z informacji zwrotnej poznasz szczegóły sprawy potwierdzające fakt przedawnienia zaległych składek lub też okoliczności, które wpłynęły na przerwanie biegu przedawnienia.

Paweł odpowiedział 4 lata temu

Mam niezapłacone składki ZUS za okres od kwietnia 2011 oraz od października 2011 do lipca 2012 r. W kwietniu 2014 r. wyjechałem do innego kraju i tam teraz mieszkam. A tydzień temu dostałem karteczkę znalezioną w skrzynce na listy od Urzędu Skarbowego z informacją, że mam się wstawić do wyjaśnienia. Zadzwoniłem do Urzędu Skarbowego i mi oznajmili, że mam długi za składki ubezpieczeniowe. Czy zobowiązanie do ZUS zostało przedawnione?

Prawnik Katarzyna Janas-Bajson Personel odpowiedział 4 lata temu

Witam,

zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne – tak art. 24 ustawy.

Jednakże pięcioletni termin przedawnienia, dotyczy składek wymaganych po 1 stycznia 2012 roku. W stosunku do składek należnych jeszcze przed końcem 2011 roku liczyć należy obowiązujący w poprzednim stanie prawnym dziesięcioletni termin przedawnienia.

Podajesz, że Twoje zaległości dotyczą częściowo 2011 roku, a częściowo 2012 roku.

Mając powyższe na uwadze, można przyjąć, że składki za 2012 rok mógłby ulec przedawnieniu, jeśli nie doszło do przerwania biegu przedawnienia na skutek podjętych przez ZUS czynności, co można ustalić jedynie, przeglądając akta sprawy egzekucyjnej.

Natomiast składki z 2011 roku są nadal wymagalne – roszczenie o ich zapłatę nie uległo przedawnieniu, a organ rentowy wszczynając postępowanie egzekucyjne, przerwał bieg terminu przedawnienia roszczenia.

Jeśli chcesz spróbować uchylić się od obowiązku zapłaty składek z 2012 roku, które mogły rzeczywiście ulec przedawnieniu, zasadnym będzie wniesienie zarzutów do postępowania egzekucyjnego w administracji, podnosząc przedawnienie roszczenia z tytułu składek ZUS.

Izabela odpowiedział 4 lata temu

Miałam działalność gospodarczą. Nie zapłaciłam 4 miesięcy składek ZUS. Potem miałam parę lat egzekucję z renty. W lutym komornik poinformował mnie, że długi spłacone i zakończył egzekucję. Niestety nie mogę znaleźć tego pisma. Teraz ZUS zajął mi wynagrodzenie, dostałam pismo z ZUS-u i są to te same składki, które były spłacone. Komornik udzieli mi informacji o spłacie?

Alicja odpowiedział 4 lata temu

Posiadam dług z tytułu niezapłaconych składek w ZUS. który skierował sprawę do komornika. Komornik wszczął postępowanie, ale nie wyegzekwował ani 1 zł ode mnie, ponieważ nie miał z czego. Ja dogadałam się z wierzycielem i dług spłacam w ratach. ZUS zawiadomił komornika o zawieszeniu postępowania, bo takie pismo otrzymałam od komornika.

Minął rok i komornik przysłał mi postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego i wystawił mi rachunek do zaplaty – opłatę stosunkową. Moje pytanie brzmi: czy komornik może żądać ode mnie zapłaty? Jakie skutki będą jeśli nie zapłacę? Jest to dla mnie duża kwota, bo znajduję się w trudnej sytuacji materialnej, są to cztery postanowienia i koszt ok .1000 zł.

Joanna odpowiedział 4 lata temu

Moim problemem jest ZUS, a raczej zaległe składki. W roku 2008 działalność została zamknięta. W listopadzie br. dostaliśmy pismo o zajęciu konta bankowego. Dodam jeszcze, że sprawa dotyczy mojego męża. Mąż jest na rencie i po zabraniu przez komornika alimentów, na konto wpływa tylko minimum socjalne, które jest zablokowane. Chcieliśmy z ZUS iść na ugodę, żeby odblokowali konto, niestety nie można się z nimi dogadać. 19 listopada złożyliśmy wniosek z deklaracją wpłaty i do dnia dzisiejszego nic. Nie wiemy już jak z nimi rozmawiać.

Robert odpowiedział 4 lata temu

Jak poradzić sobie z zaległościami w ZUS i US? Prowadziłem działalność gospodarczą, teraz jest ona zawieszona, jednak mam zaległości do spłaty i teraz zostało zablokowane moje konto bankowe. Miałem w ostatnim czasie spore problemy, lecz teraz chciałbym poukładać swoje sprawy i nie wiem jak się za to zabrać. Zarejestrowałem profil zaufany i założyłem profil na pue ZUS. Potrzebuję porady jak poprowadzić dalej moją sprawę.

jagrazka odpowiedział 4 lata temu

Dzień dobry. Moje pytanie dotyczy spłaty zobowiązania wobec ZUS. Od 11-2005 do 12-2006 składki wynosiły 51 263,85 zł, odsetki za zwłokę 62 537,00 razem 113 800,85 zł. Gdy otrzymałem emeryturę w 2007 r., ZUS potrącał mi z emerytury tyle, ile można było i przez 10 lat potrącono mi z emerytury 100.000 zł, a i tak pozostało mi do spłaty 125.564,85 zł. Czy jest możliwość anulowania tego długu i jeśli tak to, w jaki sposób?

Prawnik Katarzyna Janas-Bajson Personel odpowiedział 4 lata temu

Witam,

z informacji, które Pan podaje wynika, że przez 10 lat egzekucji spłacił Pan kwotę dwa razy wyższą, niż wynosiło zadłużenia z tytułu nieuregulowanych składek ZUS, ale pomimo tego kwota do spłaty nie zmniejszyła się, lecz jest jeszcze wyższa niż w 2007 roku. Czas więc podjąć starania, by ZUS spojrzał na Pana bardziej przychylnie, niż dotychczas.

Jak wskazują regulacje art. 28 ustęp 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, należności z tytułu składek mogą być umarzane tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, z zastrzeżeniem ust. 3a.

W Pana przypadku egzekucja jest skuteczna, dlatego nie można mówić o całkowitej nieściągalności, jednakże wspomniany ustęp 3 a wskazuje, iż:

“Należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane pomimo braku ich całkowitej nieściągalności”.

Niestety Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 roku w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w § 3 znajduje jedynie trzy możliwości umorzenia zaległych składek:

  1. gdy opłacenie składek może pozbawić zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych
  2. poniesienie przez zobowiązanego strat materialnych w wyniku klęski żywiołowej lub innego nadzwyczajnego zdarzenia
  3. przewlekłej choroby zobowiązanego lub konieczności sprawowania opieki nad przewlekle chorym członkiem rodziny pozbawiającej zobowiązanego możliwości uzyskiwania dochodu w celu opłacenia składek.

Niemniej jednak proszę podjąć starania i złożyć wniosek o umorzenie pozostałej do uregulowania kwoty, nawet jeśli w Pana sprawie nie występuje żadna z powyżej wymienionych przesłanek.

Radzę powołać się na zasady współżycia społecznego, dobrą wolę oraz okoliczność spłaty już ponad 100 000 zł, przy należności głównej wynoszącej jedynie 51 000 zł.

Proszę nie zniechęcać się nawet wówczas, jeśli otrzyma Pan decyzję odmowną.

Chcę zwrócić Pana uwagę, na fakt, że od odmownej decyzji ZUS przysługiwać będzie Panu odwołanie do sądu. Z takiej możliwości nie warto rezygnować, bowiem sądy dość często patrzą szerzej niż urzędnicy ZUS, zmieniając ich decyzję na korzyść zobowiązanego.

Aby nie być gołosłowną, powołam się na sprawę z ostatniego roku, w której sąd uchylił nieprzychylną dłużnikowi decyzję ZUS (proszę zapoznać się ze sprawą prowadzoną pod sygnaturą akt III SA/Po 320/19 – wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 lipca 2019).

Ciekawe uzasadnienia korzystnego dla dłużnika ZUS wyroku z dnia 23 marca 2017 roku przygotował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w sprawie sygn. akt I SA/Rz 108/17. Z tym orzeczeniem również warto się zapoznać.

Proszę więc nie poddawać się, nawet jeśli pracownicy ZUS nie będą Panu przychylni.
Życzę powodzenia!

Przydatne wzory pism:

Wniosek o rozłożenie na raty składek ZUS – wzór

Wniosek o rozłożenie na raty składek ZUS - wzór

Wniosek o rozłożenie na raty składek ZUS – wzór

Wniosek o umorzenie składek ZUS – wzór

Wniosek o umorzenie składek ZUS - wzór

Wniosek o umorzenie składek ZUS – wzór

mops85 odpowiedział 4 lata temu

Czy ZUS może wnosić do zagranicznego urzędu o ściągnięcie należności wynikającej z tytułu wykonawczego z roku 2011? Otrzymałam z urzędu holenderskiego wniosek o odzyskanie należności na mocy rozporządzenia nr 987/2009. Podstawą jest tytuł wykonawczy ZUS z roku 2011. We wniosku o odzyskanie należności zaznaczono w pozycji 3.1, że „Nie upłynął okres 5 lat dotyczący należności zgodnie z art. 82 ust.1 lit b rozporządzenia nr 987/2009”, co jest nieprawdą, bowiem tytuł wykonawczy jest z roku 2011, zaś wniosek o odzyskanie należności został złożony w 2019 roku. Czy na tej podstawię mogę wnosić do holenderskiego urzędu, o odmowę pomocy w odzyskaniu należności ponad 5-letniej?

Krzysztof odpowiedział 4 lata temu

Kiedyś prowadziłem firmę i nie opłacałem składek ZUS. Wystąpiłem o umorzenie składek. Pracuję w Niemczech bezpośrednio u Niemca, pieniążki dostaję na niemieckie konto. Przebywam w Polsce, do pracy dojeżdżam. Z żoną mam rozdzielność i nic nie jest na mnie, stąd wniosek o umorzenie spłaty zaległych składek ZUS. Czy ZUS sam może sprawdzić czy pracuję za granicą?

danielczak odpowiedział 4 lata temu

Witam. Mam zaległości w ZUS na łączną kwotę ok. 8 tyś zł z tyt. nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne za lata 2012-2013. W tamtym okresie, do końca listopada 2013r., prowadziłem działalność gospodarczą. Uważam, że są duże szansę na to, iż zobowiązanie to mogło ulec przedawnieniu. Co prawda była prowadzona egzekucja w postaci zajęcia rachunku bankowego, jednak dość szybko została ona umorzona. Proszę o radę, czy któryś ze wzorców dostępnych na Waszej stronie mógłby być zostać przeze mnie wykorzystany w celu wystosowania do ZUS wniosku o umorzenie zaległych składek z tytułu ich przedawnienia?

Kamil K. odpowiedział 4 lata temu

Chcę zapytać o przedawnienie składek ZUS, mam zaległości od 09/2009 do 04/2011 jest szansa na przedawnienie? od 2018 mam okresowy układ ratalny, składałem kilka razy wniosek o umorzenie ale bezskutecznie, mam niskie dochody 1/4 etatu 500 zł, ale mam udział w 1/16 domu po ojcu i udział 1/8 po mamie. Samych odsetek jest o 10% mniej jak długu, co można zrobić w tej sytuacji?

Prawnik Katarzyna Janas-Bajson Personel odpowiedział 4 lata temu

Witaj,

niestety w ostatnich latach podjąłeś szereg działań, które miały wpływ na bieg terminu przedawnienia roszczeń za nieuregulowane składki ZUS-owskie.

A dokładnie rzecz ujmując, wiele razy przerwałeś bieg terminu przedawnienia, składając kolejne wnioski o umorzenie długów.

Jak wskazują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych – art. 24 ustęp 4 należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne.

Jednak tak jak wspomniałam, wniosek dłużnika o umorzenie zaległych składek, czy rozłożenie płatności na raty nawet rozpoznany odmownie przez organ rentowy, przerywa bieg terminu przedawnienia roszczenia. Dodatkowo muszę wskazać na zapis art. 24 ustęp 5a, który w tym momencie będzie właśnie Ciebie dotyczył.

Wskazuje on, bowiem iż bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia zawarcia umowy, o której mowa w art. 29 ust. 1a, do dnia terminu płatności odroczonej należności z tytułu składek lub ostatniej raty.

Także na czas umowy, bieg terminu przedawnienia roszczenia w ogóle nie biegnie. W tym momencie nie możesz już liczyć na przedawnienie. Co nie znaczy jednak, że nie masz szans na umorzenie choćby odsetek. Radzę Ci – spłacaj dług zgodnie z postanowieniami umowy i za jakiś czas złóż wniosek o umorzenie pozostałej do spłaty kwoty oraz narosłych odsetek.

Pamiętaj również, że bardzo ważnym jest wywiązanie się z zawartej umowy. Brak wpłaty może postawić całą pozostałą do zapłaty kwotę w stan natychmiastowej wykonalności, o czym traktuje art. art. 29 ustęp 3 niniejszej ustawy.

cioku54 odpowiedział 4 lata temu

Witam! ZUS zajął wspólne konto małżonków na poczet nieopłaconych składek z lat 2012-2014. Co powinienem zrobić, aby zatrzymać egzekucję? Ostatni miesiąc prowadzenia mojej jednoosobowej działalności gosp. to wrzesień 2014. Co z przedawnieniem? Jakie pismo zastosować i gdzie powinienem je złożyć? Pozdrawiam

Juliusz G. odpowiedział 4 lata temu

Też chce złożyć wniosek o rozłożenie na raty ZUS-u zaległego, jak napisać uzasadnienie?