Zastanawiasz się, jak wyjść z długów hazardowych? Znalazłeś się w trudnej sytuacji finansowej, a może nawet podejrzewasz u siebie nałogowy hazard? Zebraliśmy wszystkie kluczowe informacje o tym, czym jest hazard oraz jak rozwija się uzależnienie od hazardu. Gry hazardowe mogą być jedynie dobrą rozrywką, jeśli jednak się w nich zatracimy, staną się dla nas niebezpieczne.
SPIS TREŚCI:
Klasyfikacja hazardu
Hazard na stałe wpisany jest w naszą kulturę, a nawet stanowi ważną część ogólnodostępnej rozrywki. W wielu miejscach na świecie podatki odprowadzane od firm prowadzących działalność związaną z hazardem stanowią dużą część dochodu całego państwa.
Należy jednak umieć odróżnić granie w gry hazardowe dla rozrywki, a zachowania typowe dla nałogowego hazardzisty. Jeśli chodzi zaś o pojęcie uzależnienia hazardowego, to w literaturze można spotkać się z różnymi definicjami.
Patologiczny hazard jest medycznym zaburzeniem o konkretnych kryteriach diagnostycznych. Opisywany jest on w klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (DSM-V) oraz X Rewizji Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10).
Przyczyny uzależnień od hazardu
Na rozwój uzależnienia od hazardu wpływa naprawdę bardzo dużo czynników. Początki zainteresowania hazardem zazwyczaj wyglądają u każdego dość podobnie. Ludzie decydują się na spróbowanie swoich sił w grach hazardowych, by zapewnić sobie w ten sposób dodatkową rozrywkę.
Niektórzy postrzegają to jako niezastąpioną możliwość szybkiego zarobku przy niskim wysiłku. Im więcej czasu spędza się na graniu, tym bardziej wchodzi się w pewien świat iluzji, nałogowcy wierzą, że wreszcie uda im się zbić fortunę.
Osoby uzależnione od gier hazardowych przedkładają hazard nad inne sfery swojego życia, rodzina, przyjaciele, praca, studia nie mają już znaczenia, a radość i sens odnajdują właśnie w hazardzie.
Według badań bardziej podatne na uzależnienie są osoby, które mają zaburzoną samoocenę, są chwiejne emocjonalnie. Uzależnienie od gier hazardowych jest też często wynikiem porównywania siebie do innych przez pryzmat sukcesu finansowego.
Osoby, mające problemy w podtrzymywaniu zdrowych relacji z bliskimi i przyjaciółmi oraz takie, które w przeszłości korzystały z różnego rodzaju używek lub były uzależnione od alkoholu, leków, czy też narkotyków także predestynują do zachowań o charakterze hazardowym.
Hazardziści nie kierują się logicznym myśleniem ani nie potrafią racjonalnie zinterpretować sytuacji. Wierzą, że mają wpływ na wynik gry, często zarzekają się, że lata gry pozwoliły im na zdobycie wiedzy i doświadczenia, a więc wreszcie ich sytuacja się odwróci i zaczną wygrywać.
Dotyczy to przede wszystkim osób porywczych, mających tendencje do impulsywności oraz problemy z pohamowaniem swoich zachowań. Niektórzy nałogowi gracze czują potrzebę przeżywania silnych stanów emocjonalnych, które sprawiają im nieopisaną przyjemność.
Do najczęściej powtarzających się cech wyróżniających osoby uzależnione od hazardu są:
- silne stany pobudzenia w nieregularnych odstępach czasu,
- problemy w relacjach z innymi osobami,
- zaburzenia w samoocenie
- stany depresyjne
- nadużywanie alkoholu, leków, narkotyków
- dopuszczenie się zaniedbań w zakresie obowiązków służbowych, relacji rodzinnych.
Objawy hazardu
Oczywiste jest, że nie każdy, kto korzysta z oferty kasyn, loterii lub zakładów bukmacherskich powinien być od razu uznany za nałogowego hazardzistę. Można przez wiele lat grać za pieniądze, nie uzależniając się od tego, nazywa się to hazardem niskiego ryzyka, czyli odmianą hazardu, która nie jest patologiczna.
Jednym z najpowszechniejszych kryteriów uzależnienia od hazardu jest podział ze względu na zaangażowanie w grę:
- poziom 0 – jednostka nie wykazuje żadnego zainteresowania w kierunku gier hazardowych
- poziom 1 – granie okazjonalne w celach rozrywkowych, które nie powoduje żadnych znaczących szkód
- poziom 2 – hazard problemowy
- poziom 3 – osoby uzależnione, których życie podporządkowane zostało hazardowi i które nie wyobrażają sobie dnia codziennego bez tego rodzaju aktywności.
Jak rozpoznać hazard patologiczny?
W jaki sposób można więc sądzić, kiedy występuje hazard problemowy? W tym miejscu należy wspomnieć o DSM-5, czyli kolejnej klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, opublikowanej w 2013 roku. Według nowej klasyfikacji zaburzeń, traktując o uzależnieniach od hazardu, jako najczęściej występujące objawy wymienia się:
- ciągłe myślenie o pozyskaniu pieniędzy na grę,
- poczucie zirytowania podczas prób ograniczania, przerwania gry,
- coraz mocniejsze związanie się z hazardem, np. przeznaczanie coraz większych pieniędzy na grę.
- podejmowanie prób kontrolowania, ograniczenia lub zaprzestania hazardu, które zawsze kończą się fiaskiem,
- ucieczki od problemów i trudnych emocji w hazard, próbowa poprawienia sobie nastroju grą,
- wielokrotne podejmowanie prób ,,odegrania się”,
- okłamywanie innych na temat wymiaru aktywności hazardowej,
- narażenie na pogorszenie lub utrata ważnych relacji, pracy, możliwości edukacyjnych z powodu hazardu,
- szukanie środków finansowych w celu przeznaczenia ich na grę u innych osób.
W przypadku, kiedy u osoby stwierdzi się minimum 4 powyższe objawy, oznacza to, że ma zaburzenia uprawiania hazardu zgodnie z DSM-5.
Paradoks hazardzisty
W kontekście uzależnienia od hazardu warto wspomnieć o tzw. paradoksie hazardzisty, znanym także jako złudzenie gracza. Jest to błąd poznawczy i logiczny, zgodnie z którym traktuje się niezależne od siebie zdarzenia losowe jako zdarzenia zależne.
Takie błędne rozumowanie przyczynia się do tego, że osoby mające problem hazardowy m.in. chcą się “odegrać”. W życiu codziennym wielokrotnie można zauważyć, że wielu ludzi błędnie rozumuje zasadę prawdopodobieństwa.
Np. obstawiając gry losowe typu Lotto, gracze stawiają na liczby, które dawno już nie padły, a nie na te, które zostały wylosowane w ostatnim losowaniu. Założenie to jest absolutnie zbędne, ponieważ przed każdym losowaniem każda kombinacja liczba ma taką szansę na bycie wylosowaną.
Statystyki uzależnienia od hazardu
Co jakiś czas prowadzone są badania, których celem jest oszacowanie, ile osób może mieć problemy z nałogowym hazardem. Badania te podejmują próbę identyfikacji czynników ryzyka w przypadku hazardu patologicznego.
Według prowadzonych badań problem hazardu w naszym kraju w ciągu ostatnich kilkunastu lat przybiera na sile. Z pewnością wynikać to może z dużej dostępności hazardu w różnej formie. Polacy chętnie korzystają z ofert kasyn, loterii, salonów gier, zakładów bukmacherskich.
Dla zobrazowania skali zjawiska, to już w 2010 r. z pracy A. Derwich-Nowak wynikało, że w Polsce z powodu hazardu patologicznego cierpi około 1% populacji, a kolejne 3% jest nim poważnie zagrożone. Nietrudno jest więc oszacować, ilu Polaków zmaga się z uzależnieniem od hazardu, biorąc pod uwagę, że jest nas nieco ponad 38 milionów.
Długi hazardowe – jak ich unikać?
Osoby, które regularnie biorą udział w grach hazardowych i są zaniepokojone swoim zachowaniem, powinny przede wszystkim zmienić swój stosunek do grania. Jeżeli nie chcemy dopuścić do pogłębienia występujących objawów uzależnienia oraz pojawienia się nowych, powinniśmy stosować się do niżej wymienionych porad.
Graj dla zabawy i w dobrym humorze
Gry hazardowe powinno się traktować jako rozrywkę. Gracze nie powinni podejmować gry w chwilach, kiedy czują wewnętrzne napięcie lub zbyt duże pobudzenie. Co więcej, to nie jest sposób na zarabianie pieniędzy. Nie możemy przewidzieć wyniku gier losowych, a przekonanie, że jest inaczej, jest zwyczajnie błędne.
We wszystkim trzeba mieć umiar i wiedzieć, kiedy zakończyć grę. W przypadku przegrania wysokiej kwoty pieniędzy nie kierujmy się chęcią odegrania. Przegrana jest nieodłącznym elementem gier hazardowych.
Planuj swoje wydatki
Jeśli masz tendencję do przegrywania dużych kwot pieniędzy w grach hazardowych, dobrym pomysłem będzie ustanowienie sobie osobistych limitów. Ustal sobie kwotę, jaką danego dnia możesz przeznaczyć na grę i nie przekraczaj jej.
Po otrzymaniu wypłaty spłać swoje ewentualne długi. Nie zaciągaj kolejnych długów i nie proś o przysługi swoich bliskich. Nigdy nie graj za pieniądze, którymi miałeś opłacić rachunki, studia, lub inne sprawunki.
Ogranicz czas na grę
Pamiętaj, że hazard nie może być główną aktywnością w ciągu dnia. Nie powinno się doprowadzać do sytuacji, kiedy wszystkie nasze codzienne obowiązki podporządkowujemy w taki sposób, by najwięcej czasu przeznaczyć na granie.
Jeśli lubimy przesiadywać godzinami w kasynie, warto zaprosić ze sobą kogoś bliskiego, kto nie ma problemów z uzależnieniem hazardowym, by przypilnował, byśmy wyszli z niego o wczesnej porze oraz nie przekroczyli limitu środków przeznaczonych na grę.
Niezbędna pomoc terapeuty
Oczywiście im wcześniej osoba z uzależnieniem hazardowym zgłosi się na profesjonalne leczenie, tym szybciej będzie w stanie sobie z nim poradzić. Według dostępnych statystyk mało osób uzależnionych dobrowolnie zgłasza się na terapię.
Zazwyczaj osoby uprawiające hazard chcą udowodnić swojemu otoczeniu a przede wszystkim również sobie, że dadzą sobie radę bez niczyjej pomocy. Oczywiście zdarzają się przypadki, kiedy osoby uzależnione mają na tyle silną wolę, że zaprzestają grać na pewien czas.
Okresy abstynencji są dla osób uzależnionych potwierdzeniem tego, że w każdej chwili mogą przestać grać oraz kontrolować swoje zachowanie. W rzeczywistości jednak kiedy hazardzista zaprzestaje abstynencji, powraca do swoich starych nawyków i jeszcze trudniej wyjść mu ze spirali nałogu.
Na początku ważne jest, by sobie uświadomić, że problem sam nie zniknie, a proces wychodzenia z nałogu jest długotrwały i wymaga naszego zaangażowania. Osoby uzależnione zmagają się z obniżonym poczuciem swojej wartości, pogarszają się im relacje e bliskimi, odczuwają wstyd i bezsilność.
Zdarza się, że chory nie potrafi zapanować nad swoimi emocjami, staje się impulsywny. Uzależnienie od hazardu, tak samo jak i uzależnienie od narkotyków, alkoholu i innych, wymaga odpowiedniej terapii.
Chory może podjąć leczenie ambulatoryjne, czyli uczęszczać do gabinetów psychologicznych lub poradni leczenia uzależnień albo stacjonarne, co wiąże się z przebywaniu w całodobowym ośrodku przez okres od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Leczenie stacjonarne zaleca się chorym, których uzależnienie w znacznym stopniu pogorszyło jakość ich życia oraz ma wpływ na codzienne funkcjonowanie. Zdarza się, że kiedy chory zmaga się również z inną formą uzależnień np. od alkoholu, rozpoczyna się także leczenie farmakologiczne.
Czy z hazardu można się całkowicie wyleczyć?
Każda terapia osób uzależnionych jest dużym wyzwaniem. Wymaga dużej motywacji osoby uzależnionej oraz wsparcia ze strony najbliższych. Zdania co do tego, czy możliwe jest całkowite wyleczenie z hazardu, są dość podzielone.
W zwrocie “całkowite wyleczenie” rozumiemy wyzbycie się typowych objawów dla nałogowego gracza i dopuszczenie możliwości, by osoba, która zmagała się z uzależnieniem hazardowym, mogła grać bezpiecznie i mieć kontrolę nad swoim zachowaniem.
Osoby zajmujące się terapią osób uzależnionych mają wątpliwości co do tego, czy jest to możliwe. Nie można więc jednoznacznie stwierdzić, czy nałogowego hazard jest zaburzeniem trwałym i nawracającym.
Zasady odpowiedzialnej gry
Czy winę za problemy z hazardem ponosi branża hazardowa? Kasyna i operatorzy zakładów wzajemnych są zobowiązani do przestrzegania zasad odpowiedzialnej gry. Każdy bukmacher ma obowiązek opublikować w swoim serwisie odpowiedni regulamin, który do tego nawiązuje.
W celu ochrony swoich klientów przed negatywnymi skutkami hazardu bukmacher może ustanawiać limity na grę, a nawet zablokować konto gracza, jeśli jego zachowanie wzbudza podejrzenia. Dodatkowo bukmacherzy mają obowiązek weryfikacji tożsamości gracza, by nie dopuszczać do udziału w grach hazardowych osób niepełnoletnich.
Oczywiście zasad tych muszą przestrzegać jedynie legalni bukmacherzy, posiadający ważną licencję MF i prowadzący działalność zgodnie z prawem.
Oceń mój artykuł: