Co zrobić gdy nie znasz ADRESU dłużnika? [PORADNIK] praktyczny!

Witam. Jak ustalić adres dłużnika? Pozwany celowo się wymeldował z miejsca zamieszkania i obecnie nie ma w bazie jego adresu w celu doręczenia mu nakazu zapłaty. Jest prawomocny wyrok sądowy. Znane jest tylko miasto, w jakim przebywa pozwany, lecz celowo nie posiada nawet tymczasowego zameldowania.

Czy pozew o nakaz zapłaty można wysłać na ostatni adres? mimo że i tak pozwany nie odbierze? Jak skutecznie wyegzekwować dług od uchylającego się pozwanego mimo prawomocnego wyroku?


Nie znam adresu dłużnika – co teraz?

Witam, choć problem przedstawiony został bardzo ogólnie i najpierw piszesz o prawomocnym wyroku sądowym (a aby to nastąpiło, sąd musiał uznać, że doszło do prawidłowego doręczenia tytułu egzekucyjnego pozwanemu), a następnie pytanie dotyczy wysłania pozwu o zapłatę na ostatni adres do korespondencji mimo posiadania wiedzy, że pozwany korespondencji sądowej nie odbierze, postaram przedstawić się zagadnienie możliwie kompleksowo, od początku.

Kodeks postępowania cywilnego w art. 126 wskazuje na formę pisma procesowego, a zatem również pozwu.

Wymienia on, że pismo powinno wskazywać imię i nazwisko stron, zatem zarówno stronę powodową, jak i pozwaną, ale ponadto, że w przypadku pierwszego pisma w sprawie, powinno ono zawierać również oznaczenie miejsca zamieszkania (lub siedziby) i adresy stron.

Oznacza to zatem, że w pozwie, jako pierwszym piśmie w sprawie, należy podać

  • swoje dane – imię, nazwisko i pełny adres (a także również PESEL)
  • oraz dane naszego przeciwnika, tzn. pozwanego w postaci imienia, nazwiska i pełnego adresu.

W przypadku pozwanego przepisy nie nakładają obowiązku podawania takich danych identyfikacyjnych, jak PESEL, ale jeżeli jest Ci on znany, warto go podać.

Odnośnie pozwanego to sąd ma obowiązek ustalenia takich danych z urzędu. Jeżeli nie podasz wszystkich danych wymaganych przez przepisy w piśmie do sądu, sąd wezwie Cię do ich podania (tzn. do uzupełnienia braków formalnych).

I tu proszę uważać – bardzo ważne jest, to kiedy pismo ze sądu zostanie przez Ciebie odebrane – od tego bowiem dnia liczy się termin na wykonania zobowiązania nałożonego przez sąd.

Jeżeli nastąpi przekroczenie terminu, sąd zarządzi zwrócenie Twojego pozwu. Taki pozew nie wywołuje żadnych skutków prawnych i możesz ponownie złożyć pozew do sądu, już na przykład z wszelkimi wymaganymi danymi.

Wracając do doręczenia pozwanemu korespondencji sądowej – może się zdarzyć tak, że osoba chcąca wystąpić z pozwem nie będzie znała adresu dłużnika.

Jak ustalić adres dłużnika?

W takiej sytuacji istnieje możliwość zwrócenia się z wnioskiem o udostępnienie danych dotyczących dłużnika z rejestru PESEL do Centrum Udostępniania Danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Musisz wtedy wykazać interes prawny, to znaczy wskazać, dlaczego chcesz danych dłużnika, o które występujesz. Tutaj podajesz, że masz zamiar wystąpić z pozwem przeciwko dłużnikowi, a nie znasz jego aktualnego adresu, który jestem obowiązany sądowi wskazać. Korespondencję będącą odpowiedzią na Twój wniosek może załączyć do pozwu.

Jak znaleźć dłużnika innym sposobem? innym sposobem na ustalenia miejsca zamieszkania dłużnika jest zwrócenie się do gminy miejsca zamieszkania potencjalnego pozwanego z wnioskiem o udostępnienie danych z rejestru mieszkańców. W tej sytuacji również należy wykazać interes prawny swojego żądania.

Sąd bada czy pozew przez Ciebie złożony posiada wszystkie wymogi formalne nałożone przepisami, w tym również ma dostęp do tzn. bazy PESEL.

Jeżeli stwierdzi rozbieżności pomiędzy wskazanymi przez Ciebie danymi a swoimi ustaleniami, może wezwać Cię na przykład do podania aktualnego adresu pozwanego.

Jeżeli w żaden sposób nie uda Ci się ustalić adresu Twojego przeciwnika, możesz wystąpić do sądu z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu. Przedmiotowe reguluje art. 143 k.p.c.

Możesz również zaryzykować i podać ostatni znany adres pozwanego. W tym przypadku musisz pamiętać, że po pierwsze sąd może poczynić innych ustaleń i wezwać Cię do uzupełnienia braków formalnych, o których pisałam powyżej.

W przypadku podania ostatniego znanego Ci miejsca zamieszkania Twojego dłużnika i wysłania przez sąd korespondencji na określony przez Ciebie adres, dużo zależy od tego, co stanie się później.

Korespondencja może zostać odebrana, np. przez byłą żonę mieszkającą nadal pod znanym Ci adresem. Wtedy sąd najprawdopodobniej przyjmie, że doszło do prawidłowego doręczenia korespondencji i jeżeli orzeczenie sądu nie zostanie zaskarżone, dojdzie do uprawomocnienia.

Fikcja doręczenia

Jeżeli natomiast korespondencja nie zostanie odebrana, a następnie zwrócona przez pocztę do sądu, sąd przyjmie, że doszło do tzn. fikcyjnego doręczenia, o czym mowa w art. 139 k.p.c. Artykuł 139 reguluje dwie sytuacje:

  1. niemożność doręczenia pism ani w sposób zwykły, ani zastępczy (§ 1);
  2. odmowę przyjęcia pisma (§ 2).

Pierwsza sytuacja to właśnie pozostawienie przez doręczyciela dwukrotnego awiza i nieodebranie w oznaczonym terminie korespondencji z poczty. Korespondencja wraca do sądu z adnotacją „nie podjęto w terminie”.

Przedmiotowe uzasadnia przyjęcie przez sąd domniemania faktycznego, że zawiadomienie to dotarło do adresata najpóźniej z dniem ustania przyczyny, która uniemożliwiała doręczenie zwykłe, tj. właśnie w ostatnim dniu, kiedy adresat miał możliwość zapoznania się z przesyłką, a z różnych powodów, zależnych od siebie bądź nie, tego nie uczynił.

Druga sytuacja odnosi się do odmowy przez adresata korespondencji, o czym doręczyciel czyni wzmiankę i zwraca korespondencję do nadawcy (w naszym przypadku sądu).

Skutek w obu sytuacjach jest taki sam – korespondencję pozostawia się w aktach sprawy ze stwierdzeniem jej doręczenia.

Pozwany, który dowie się o fikcyjnym doręczeniu np. na etapie egzekucji, będzie miał możliwość kwestionowania tego, ale to już temat na inny wpis.

Może się również zdarzyć, że osoba mieszkająca pod adresem przez Ciebie podanym, a nie będąca Twoim dłużnikiem, oświadczy doręczycielowi, że określona osoba pod tym adresem już nie zamieszkuje.

Doręczyciel również w tym wypadku czyni odpowiednią wzmiankę i korespondencja jest zwracana do sądu. W takiej jednak sytuacji sąd nie uznaje, że doszło do skutecznego doręczenia – najpewniej wezwie Cię do podania aktualnego adresu dłużnika pod rygorem zawieszenia postępowania.

Sąd bowiem na mocy art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. ma możliwość zawieszenia postępowania z urzędu, jeżeli na skutek niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego nie można nadać sprawie dalszego biegu.

Jeżeli jednak założyć, że korespondencja została dłużnikowi doręczona (faktycznie bądź fikcyjnie) i nie została zaskarżona, po stwierdzeniu przez sąd prawomocności tytułu egzekucyjnego (nakazu zapłaty, wyroku) masz możliwość otrzymania tzn. tytułu wykonawczego (czyli np. nakazu zapłaty wraz z klauzulą wykonalności) uprawniającego Cię do wszczęcia postępowania egzekucyjnego u komornika.

Gdy do gry wchodzi komornik

Warto podać, że komornik dysponuje różnymi metodami pozwalającymi na egzekwowanie świadczenia – zwraca się do różnych instytucji z różnymi zapytaniami.

I tak komornik może np. ustalić, gdzie Twój dłużnik jest zatrudniony bądź, że pobiera rentę czy emeryturę na podstawie zapytania skierowanego do ZUS, może dokonać zajęcia rachunku bankowego i pobrać należności na nim się znajdujące.

Komornik ma też możliwość ustalenia, czy Twój dłużnik jest właścicielem jakichkolwiek nieruchomości bądź ruchomości, np. pojazdów (złożenie zapytania do CEPiK).

Jeśli nie dysponujesz aktualnym adresem Twojego dłużnika, ale masz prawomocny tytuł wykonawczy przeciwko niemu, możesz zatem wystąpić do komornika z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Wiąże się to z ryzykiem, że egzekucja będzie bezskuteczna, czyli nie doprowadzi do wyegzekwowania żadnego świadczenia na Twoją rzecz oraz z tym że będziesz musiał pokryć zaliczki na rzecz podjęcia przez komornika czynności przez Ciebie zawnioskowanych.

Może się też zdarzyć, że komornik ustali aktualny adres dłużnika. Istnieje także możliwość ustanowienia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu także w postępowaniu egzekucyjnym.

Wydaję mi się, że omówiłam szeroko Twój problem i wszystkie powyższe wskazówki okażą się przydatne. Życzę zatem powodzenia w znalezieniu dłużnika!

Wzory pism, które mogą Ci się przydać

Wezwanie do zapłaty – wzór

Wniosek o poszukiwanie majątku dłużnika wzór

wniosek-o-poszukiwanie-majątku-dłużnika-wzór

Wniosek o poszukiwanie majątku dłużnika

Wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej – wzór

Wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej - wzór

Wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej – wzór

Wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości – wzór

Wniosek-o-wszczęcie-egzekucji-z-nieruchomości-wzór

Wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości – wzór

Wybrane specjalnie dla Ciebie:

Oceń mój artykuł:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...
Wpis pochodzi z kategorii: ,

O autorze

2 komentarzy w “Co zrobić gdy nie znasz ADRESU dłużnika? [PORADNIK] praktyczny!”
  1. Witam, pożyczyłem znajomemu 4.000 zł na tzw. gębę, czyli pieniądze pożyczone bez umowy pożyczki. Wiem już dziś że znajomy przeprowadził się i ciężko będzie mi odzyskać pożyczone pieniądze. Gdzieś czytałem właśnie, że pomocne w znalezieniu adresu dłużnika może okazać się skorzystanie ze zbioru PESEL.

    Z tego się dowiedziałem, trzeba złożyć wniosek do Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA, które generalnie w imieniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Niestety nie znalazłem wzoru takiego wniosku…

    Wiem, że wniosek ten nazywa się wzór wniosku o udostępnienie danych ze zbioru PESEL. Za złożenie wniosku pobierana jest opłata to 31 zł. Opłatę składa się do Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na nr rachunku Konto: NBP O/O Warszawa Nr 24 1010 1010 0030 3022 3100 0000.

    Tą opłatę wnosi się na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2011 roku. (link: http://www.cpd.mswia.gov.pl/sites/default/files/rozp.w%20sprawie%20op%C5%82at%20za%20udost.danych.pdf

    Tak jak piszecie, trzeba powołać się na ważny interes prawny. Jeśli chodzi o ściganie dłużnika, to do wniosku należy dołączyć kopie wezwania do zapłaty (które wysłaliśmy dłużnikowi) i ewentualne faktury z krótkim uzasadnieniem, że dane, których potrzebujemy mają nam umożliwić wszczęcie przeciwko dłużnikowi egzekucji komorniczej.

  2. Najlepiej złożyć do sądu wniosek o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu na podstawie art. 144 K.p.c. w związku z art. 143 K.p.c.

Comments are closed.