W przypadku każdej transakcji istnieje ryzyko, że kontrahent nie wywiąże się ze swoich zobowiązań. Co robić, jeśli zawarliśmy umowę z podmiotem działającym poza granicami kraju?
W takim przypadku warto zainteresować się rozwiązaniem, jakim jest europejski nakaz zapłaty.
SPIS TREŚCI:
Europejski nakaz zapłaty
Europejski nakaz zapłaty (ENZ) umożliwia bezpośrednie ściąganie wierzytelności od dłużnika zagranicznego. ENZ został wprowadzony Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1896/2006.
Na podstawie tego rozporządzenia wierzyciel ma prawo do dochodzenia spłaty należności pieniężnych od dłużników, którzy mają swoją siedzibę lub miejsce zamieszkania w jednym z państw członkowskich. Wyjątek stanowi Dania, która nie uczestniczy we współpracy w tym zakresie.
Najważniejszą zaletą ENZ jest uproszczona procedura. Postępowanie opiera się na gotowych formularzach, a aktualne blankiety dostępne są na stronie Europejskiego Atlasu Sądowniczego w Sprawach Cywilnych.
Przygotowane dokumenty można wysłać drogą elektroniczną, co stanowi dodatkowe ułatwienie dla wierzyciela. Szczegółowe informacje dotyczące metod komunikacji we wszystkich krajach dostępne są na wymienionej wyżej stronie.
Europejski nakaz zapłaty (ENZ), jest wydawany przez sąd na podstawie analizy pozwu. Jeśli w złożonych dokumentach nie ma żadnych błędów ani braków, a dłużnik nie wniesie sprzeciwu, zostaje wydany europejski nakaz zapłaty. Zazwyczaj następuje to w ciągu 30 dni od dnia wniesienia pozwu.
Jak uzyskać europejski nakaz zapłaty?
Elementy, które muszą znaleźć się w pozwie, zostały określone w artykule 7 pkt 2 i 3 rozporządzenia nr 1896/2006. Dokument musi zawierać:
- dane stron – imion, nazwiska, nazwy, adresy, ewentualnie dane ich przedstawicieli, a także oznaczenie sądu, do którego kierowany jest pozew,
- kwotę roszczenia, w tym również odsetki, kary umowne i inne koszty,
- w przypadku dochodzenia odsetek, ich stawkę,
- uzasadnienie roszczenia wraz z opisem okoliczności, które stanowią podstawę roszczenia,
opis dowodów, - uzasadnienie transgranicznego charaktery sprawy.
W pozwie musi znaleźć się również oświadczenie powoda, że podane w dokumencie informacje są zgodne z jego wiedzą i prawdziwe.
Trzeba pamiętać, że pozew składany jest w państwie, w którym pozwany ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Istnieją jednak wyjątki od tej reguły. Dotyczą one sytuacji, w której przedsiębiorca dostarcza towarów lub wykonuje usługi na rzecz zagranicznego kontrahenta na terenie innego państwa.
W takim przypadku dłużnika należy pozwać przed właściwym sądem w kraju dostawy lub świadczenia usługi. Komplikacji można uniknąć dzięki właściwym zapisom w umowie, w której określa się jurysdykcje sądu polskiego, jeśli dojdzie do sporu.
Sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty
Dłużnik może wnieść sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty. Ma na to 30 dni od chwili doręczenia ENZ. Sprzeciw nie musi zawierać szczegółowego uzasadnienia, wystarczy ogólne zakwestionowanie roszczenia.
Wniesienie sprzeciwu przez pozwanego powoduje, że ENZ traci moc, a sprawa zostaje przekazana do trybu cywilnego zgodnie z prawem obowiązującym w danym państwie. Jeśli sprzeciw nie zostanie wniesiony, sąd stwierdza wykonalność ENZ i przesyła wykonalny nakaz powodowi.
Wierzyciel powinien pamiętać, że wniesienie sprzeciwu spowoduje, że postępowanie będzie się toczyć w zwykłym trybie na terytorium państwa członkowskiego, w którym wydano nakaz.
Niestety taka sytuacja będzie związana z dodatkowymi komplikacjami oraz wysokimi kosztami, obciążającymi wierzyciela. Istnieje jednak sposób na uniknięcie takiej sytuacji.
Wystarczy złożyć oświadczenie, w którym powód nie zgadza się skierowanie sprawy do zwykłego postępowania w przypadku sprzeciwu pozwanego. Taki dokument najlepiej dostarczyć wraz z pozwem.
Postępowanie egzekucyjne w przypadku ENZ
W celu odzyskania należności należy złożyć wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Taki wniosek powinien trafić do właściwego organu w państwie, w którym nakaz został wydany. Art. 21 ust. 2 rozporządzenia określa, co powinno zostać dołączone do takiego dokumentu. Zgodnie z przepisami jest to:
- odpis europejskiego nakazu zapłaty,
- jeśli to konieczne, tłumaczenie ENZ na język urzędowy państwa wykonania.
Odmowa wykonania ENZ
Pozwany może złożyć wniosek, na mocy którego sąd odmówi wykonania europejskiego nakazu zapłaty. Następuje to w sytuacji, w której ENZ nie da się pogodzić z wcześniejszym nakazem lub orzeczeniem wydanym w innym państwem. Odmowa jest możliwa, jeśli:
- wcześniejszy nakaz lub orzeczenie wydano w odniesieniu do tych samych stron i tego samego sporu,
- wcześniejszy nakaz lub orzeczenie może zostać uznany w państwie członkowskim, w którym wykonywany jest ENZ.
Odmowa wykonania może nastąpić również, jeśli pozwany zapłacił powodowi kwotę orzeczoną w europejskim nakazie zapłaty.
Co robić po otrzymaniu europejskiego nakazu zapłaty?
Z chwilą otrzymania ENZ zaczyna upływać termin 30 dni na złożenie sprzeciwu. Brak sprzeciwu spowoduje stwierdzenie jego wykonalności. Wykonalny europejski nakaz zapłaty będzie uznawany w innych państwach członkowskich bez możliwości sprzeciwienia się jego uznaniu.
Czasem złożenie sprzeciwu może samo w sobie zakończyć postępowanie. Ma to miejsce, jeśli powód zażądał w pozwie, aby w przypadku wniesienia sprzeciwu zakończyć postępowanie. Trzeba jednak pamiętać, że pozwany nie otrzymuje informacji o takim żądaniu powoda.
Brak żądania zakończenia postępowania spowoduje, że po złożeniu sprzeciwu będzie ono toczyło się przed właściwymi sądami państwa członkowskiego, w którym nakaz został wydany i na postawie obowiązujących w tym państwie przepisów.
Uchylenie procedury exequatur
ENZ, który stał się wykonalny w państwie członkowskim wydania, jest również uznawany w pozostałych państwach członkowskich. W tym celu nie trzeba załatwiać żadnych dodatkowych formalności.
Procedura exequatur
Przepis ten znosi tak zwaną procedurę exequatur, która polega na uzyskiwaniu zezwolenia na wykonanie wyroku wydanego w innym państwie. Uchylenie procedury exequatur jest korzystne dla wierzyciela, ponieważ upraszcza procedury i w dużym stopniu przyspiesza przeprowadzenie postępowania.
Treść rozporządzenia nr 1896/2006 zawiera również zakaz dyskryminacji europejskich nakazów zapłaty, dlatego ENZ są wykonywane na takich samych warunkach jak tytuły egzekucyjne wydawane przez sąd krajowy.
Oznacza to swobodę w przepływie europejskich nakazów zapłaty pomiędzy państwami członkowskimi z wyjątkiem Danii.
Czy warto korzystać z ENZ?
Europejski nakaz zapłaty pozwala przede wszystkim na uproszczone i szybsze ściganie dłużnika pochodzącego z innego państwa należącego do UE. Procedura jest podobna do postępowania upominawczego stosowanego w Polsce.
Z takiego rozwiązania można skorzystać w przypadku transgranicznego charakteru sprawy i dochodzenia roszczeń pieniężnych w sprawach cywilnych i handlowych.
Postępowanie na podstawie europejskiego nakazu zapłaty jest często dużo łatwiejsze i tańsze niż przeprowadzenie sprawy za granicą, jednocześnie daje takie same efekty jak wyrok sądowy wydany przez sąd w państwie dłużnika.
Podstawową zaletą ENZ, jest ominięcie szeregu procedur sądowych, w tym wspominanej już procedury exequatur. W praktyce europejski nakaz zapłaty może trafić bezpośrednio do komornika na terenie UE bez postępowania sądowego w miejscu, w którym dłużnik ma siedzibę.
Celem istnienia ENZ, jest ułatwienie odzyskiwania wierzytelności pieniężnych, ponieważ sprawna windykacja ma kluczowe znaczenie dla płynności finansowej przedsiębiorstw, a problemy z egzekwowaniem należności mogą łatwo doprowadzić do poważnych problemów w małych i średnich firmach.
Dochodzenie roszczeń od zagranicznych kontrahentów z wykorzystaniem europejskiego nakazu zapłaty jest pod wieloma względami bardzo korzystnym rozwiązaniem dla wierzyciela.
Z pewnością jest to łatwiejsza i szybsza procedura, która przebiega z wykorzystaniem gotowych formularzy. Często skorzystanie z ENZ będzie również związane ze znacznie mniejszymi kosztami.
Zdarza się, że przedsiębiorcy rezygnują z odzyskiwania należności za granicą ze względu na wysokie koszty windykacji. ENZ okazuje się tańszą i dużo mniej kłopotliwą alternatywą.
Europejski nakaz zapłaty – opłata
Jakie są koszty uzyskania Europejskiego nakazu zapłaty? jeśli składamy pozew o wydanie ENZ w polskim sądzie, to opłata sądowa wynosi wtedy 5% wartości przedmiotu sporu, oczywiście przedmiotem sporu będzie tutaj dług, który będziemy próbować wyegzekwować od dłużnika, który przebywa poza granicami Polski.
A jeśli dłużnik nie złoży sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty, to otrzymamy zwrot tej opłaty, ponieważ zostanie ona zasądzona na dłużnika. Jeśli natomiast dłużnik wniesie sprzeciw od ENZ, to cała opłata będzie zasądzona od dłużnika w wyroku.
Kolejny przypadek to gdy sądem właściwym do rozpoznania sprawy będzie sąd innego Państwa Członkowskiego niż Polska. Koszty europejskiego nakazu zapłaty, będą wtedy odpowiednio większe i zostaną ustalone indywidualnie, w zależności od prawodawstwa danego Państwa Członkowskiego Unii Europejskiej, przed sąd którego występuje się z pozwem o wydanie Europejskiego Nakazu Zapłaty.
Europejski nakaz zapłaty – Kpc
Dział VII – Europejskie Postępowanie w sprawach transgranicznych:
Rozdział 1. Europejskie postępowanie nakazowe, regulują poniższe artykuły:
- Art. 50515
- Art. 50516
- Art. 50517
- Art. 50518
- Art. 50519
- Art. 50520
Europejski nakaz zapłaty – formularz
Europejski nakaz zapłaty (ENZ) – wzór
Wybrane specjalnie dla Ciebie artykuły:
- Konsekwencje niespłacenia chwilówki [ODPOWIEDŹ i komentarz
- Więzienie za długi – kiedy dłużnikowi grozi odsiadka?!
- Mam kilku komorników – wyjechałam za granicę, co dalej?
- Jak sprawdzić swoje zadłużenie? mieszkam poza POLSKĄ
- PRACA za granicą a polski KOMORNIK? mam długi w Polsce
Witam. Mam pytanie, czy urząd celny z Anglii może wystawić Europejski nakaz zapłaty na osobę prywatną (jestem Polakiem i mieszkam w Polsce). Z góry dziękuję za odpowiedź
Europejski Nakaz Zapłaty może wystawić każde Państwo członkowskie znajdujące się w Unii Europejskiej, jeśli więc jesteś winien pieniądze komuś, kto mieszka w Anglii, to osoba ta, aby ścigać dłużnika znajdującego się w innym kraju, może wystawić ENZ przeciwko dłużnikowi.
W związku z niepłaceniem alimentów, toczy się postępowanie w Sądzie Okręgowym ( DŁUŻNIK ALIMENTACYJNY W ANGLII).Czy w tej sytuacji ma sens ENZ ? Pozdrawiam
Witaj, jeśli znasz kraj zamieszkiwania dłużnika, to tak, ENZ ma wtedy sens.
Jak dowiedzieć się czy ciąży na mnie ENZ? Mam informacje (nie wiem czy prawdziwe) ze został sporządzony ENZ (Europejski Nakaz Zapłaty), jak mogę sprawdzić czy to prawda? Nie chce mieć problemów, a osoba która ewentualnie ENZ sporządziła jest bardzo wrogo nastawiona do mojej osoby. Czytałam, ze mam czas 30 dni na napisanie sprzeciwu ale jeśli o tym nie wiem, nie mogę zareagować. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Dzień dobry, mam zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego wobec byłego pracodawcy, jest on wydany przez sąd. Nie wiem co z tym dalej mam zrobić, ponieważ nie jest to takie proste z informacji, jakie otrzymałam od Pani adwokat. Otóż wedle tego, co mam powinnam na własną rękę odszukać komornika w państwie, w którym były pracodawca mieszka, opłacić komornika i tłumacza i oczywiście samemu na własny koszt jechać i złożyć w odpowiednim sądzie danego miasta w państwie, w którym mieszka były pracodawca. Jeszcze brak jest w dokumencie stałego miejsca zamieszkania. Mam w związku z tą sprawą pytanie, czy to się faktycznie tak odbywa, bo jeśli tak to bez sensu jest takie zaświadczenie, nie stać mnie na wyegzekwowanie długu za pracę. Z góry dziękuję za poradę.
Mam wyrok zaoczny z klauzula wykonalności. Komornik umorzył postępowanie, gdyż dłużnik nic nie ma i przebywa w Holandii i na stałe. Prosiłem o wydanie europejskiego nakazu zapłaty i sąd rejonowy i odwoławczy odmówił mi wydania enz, gdyż wyrok jest zaoczny. Teraz nie mam już odwołania, co robić?