Pożyczka od rodziny [WZÓR] + instrukcja krok po kroku

Dziś o tym, czym jest umowa pożyczki w rodzinie, na co zwrócić uwagę podpisując ją, oraz jakich formalności dopełnić tuż po wzięciu pożyczki, by nie mieć w przyszłości problemów z Urzędem Skarbowym! Bo przecież każda pożyczka od rodziny, której kwota przekracza pewien pułap, musi być zgłoszona do Urzędu Skarbowego.

Z poradnika dowiesz się też: jak wygląda zgłoszenie pożyczki do urzędu skarbowego i ile wynosi podatek od pożyczki w rodzinie. A na samym końcu poradnika zamieszczam do pobrania ogólny wzór umowy pożyczki, wzór umowy pożyczki w rodzinie i wzór umowy pożyczki od rodziców. Napiszę też, czym grozi niezgłoszona do urzędu skarbowego pożyczka od rodziny.


Umowa pożyczki w rodzinie

pozyczka-od-rodziny-wzor

Chociaż pożyczanie pieniędzy w rodzinie kojarzy nam się z prostym procesem, wolnym od zbędnej biurokracji i obowiązków prawnych, o pewnych rzeczach nie wolno nam zapomnieć. Abstrahując od zobowiązań prawnych, o których powiemy później, zawsze powinniśmy pamiętać o sporządzeniu umowy pożyczki!

Nie jedna osoba czuje się niezbyt komfortowo, proponując podpisanie umowy — wszak jesteśmy rodziną, znamy się, mamy świadków. Bardzo często sporządzona umowa pożyczki w rodzinie jest jednak ochroną zarówno dla pożyczkodawcy, jak i pożyczkobiorcy, która pomaga uniknąć utraty pieniędzy, lub sporów, mogących poważnie przyczynić się do utraty jedności w samej rodzinie.

Zasadniczo w umowie pożyczki powinny być ujęte takie szczegóły, jak:

  • kwota pożyczki (w jakiej walucie),
  • kiedy pożyczyliśmy (dokładna data),
  • na jaki okres (dokładnie wyszczególniony — jeśli spłata nastąpi w ratach, to powinno się określić dokładny termin spłaty każdej z nich, jeśli jest ich dużo, można zapisać, którego dnia każdego miesiąca powinna nastąpić wpłata — np. do 10-tego każdego miesiąca),
  • jakie jest oprocentowanie pożyczki (lub wyraźnie zaznaczyć, że będzie nieoprocentowana).

Powinniśmy również dokładnie opisać dane osobowe każdej z osób — pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy (Imiona, nazwisko, numer i seria dokumentu tożsamości, data i miejsce urodzenia), wraz z podpisami.

Dobrą praktyką jest poproszenie jednego lub dwóch świadków, którzy nie tylko będą przy przekazywaniu środków, ale również poświadczą to swoim podpisem i danymi osobowymi.

Umowy pożyczki w rodzinie nie musimy potwierdzać notarialnie, choć jeśli dotyczy ona dużych sum pieniędzy, to warto rozważyć tę opcję, choć podniesie ona wyraźnie koszty samego przedsięwzięcia.

Tak sporządzona umowa pożyczki nie tylko oszczędzi nam problemów z przyszłymi rozliczeniami, ale również wypełni wszystkie stawiane przez prawo wymagania, dotyczące tego rodzaju czynności cywilnoprawnej. Oczywiście umowę pożyczki należy sporządzić w dwóch egzemplarzach.

Zgłoszenie pożyczki do Urzędu Skarbowego

zgloszenie-pozyczki-do-urzedu-skarbowego

Niestety, sporządzenie nawet najlepszej umowy cywilnoprawnej zazwyczaj nie kończy naszych obowiązków prawnych. Zgodnie z polskim prawem, każda umowa cywilnoprawna powinna być zgłoszona do właściwego Urzędu Skarbowego, aby umożliwić mu naliczenie podatku PCC od tejże czynności.

Jeśli pożyczka następuje wśród najbliższej rodziny (dotyczy to małżonków, zstępnych — dzieci, wnuków, prawnuków; wstępnych — rodziców, dziadków, pradziadków; pasierbów, rodzeństwa; nie zaliczają się jednak do tego grona teściowie, zięciowie czy synowe), to o ile pożyczka nie przekracza 9.637 złotych, nie musimy jej zgłaszać do Urzędu Skarbowego.

Nie oznacza to oczywiście, że jeśli mamy pożyczkę o większej wartości, to możemy rozłożyć ją np. na 5 mniejszych pożyczek, aby uniknąć tej formalności – zwolnienie to dotyczy pożyczki od jednej osoby, raz na 5 lat.

Można oczywiście do pewnego stopnia wykorzystać te zapisy na swoją korzyść i np. pożyczyć 9000 zł od dziadka i 9000 zł od babci, będącej jego żoną, zamiast całą sumę od jednej osoby.

Jeśli jednak nie mieścimy się w określonym w przepisach limicie kwotowym, warto zadbać o dopełnienie formalności — zgłoszenie pożyczki od rodziny pozwoli nam uniknąć płacenia podatku od podatku, o którym więcej powiemy więcej później.

Niezgłoszona pożyczka od rodziny

Czym grozi niezgłoszenie pożyczki w Urzędzie Skarbowym? Jeśli będziemy próbowali ukryć fakt pożyczenia pieniędzy o sumie większej niż 9637 złotych, od bliższej i dalszej rodziny, a Urząd Skarbowy w jakiś sposób dowie się o zajściu takiej operacji, będziemy musieli zapłacić karny podatek, wynoszący aż 20% pożyczonej sumy.

To i tak znacznie mniej, niż podatek od dochodów z nieujawnionych źródeł, którym Urząd Skarbowy będzie próbował nas obciążyć, zauważając trudną do wytłumaczenia poprawę naszych finansów osobistych.

Jeśli więc pożyczone pieniądze wykorzystamy na spłatę kredytu, dokonaniu większego zakupu (np. nieruchomości, sprzętu komputerowego przez internet, samochodu), albo dokonanie większego transferu pieniędzy przez internet, możemy być niemal pewni, że będzie się przyglądał temu Urząd Skarbowy.

W takiej sytuacji nie dość, że będziemy musieli dowieść, że to była pożyczka od rodziny, to jeszcze zapłacimy spory, bo aż 20% podatku. Dlatego znacznie lepszym i bezpieczniejszym pomysłem jest, odpowiednie zgłoszenie zaciągnięcia pożyczki do Urzędu Skarbowego.

Aby to właściwie udokumentować, oprócz umowy pożyczki najlepiej przekazać pieniądze pod okiem i za potwierdzeniem notariusza, lub łatwiej odpowiednio opisanym przelewem bankowym — np. wpisując: “pożyczka od rodziny”, “pożyczka od brata”, “pożyczka od mamy”, “pożyczka od siostry” w tytule przelewu.

Na zgłoszenie pożyczki do Urzędu Skarbowego mamy 14 dni. Po tym okresie niemożliwym będzie skorzystanie ze specjalnego zwolnienia od podatku i nawet przy pożyczce od najbliższej rodziny, będziemy musieli zapłacić 0,5% podatku PCC.

Warto jednak mieć na uwadze, że prawo wymaga od nas sporządzenia umowy pożyczki, a dokładnie formy dokumentowej (na piśmie), nawet gdy pożyczki nie musimy zgłaszać — każda pożyczka powyżej 1000 zł, w tym pożyczka od najbliższej rodziny, będzie wymagała od nas podjęcia takiego działania.

Z tym że forma dokumentowa to nie koniecznie umowa pożyczkowa, ale oświadczenie woli w sposób umożliwiający ustalenie osoby — może to być nawet SMS, mail, nagranie dźwiękowe lub film, na którym pożyczkodawca wyraża taką wolę i jest to możliwe do sprawdzenia. Dla swojego bezpieczeństwa warto zadbać o dopełnienie również tej formalności.

Podatek od pożyczki w rodzinie

Od niektórych pożyczek będziemy musieli niestety zapłacić 0,5% podatek. Zasadniczo Urząd Skarbowy wymaga opłacenia tego podatku od każdej czynności cywilnoprawnej, jaką jest pożyczka, poza wyjątkową sytuacją, jaką jest pożyczka w rodzinie.

Jak już powiedzieliśmy, jeśli jej suma pożyczki przekracza 9.637 złotych, musimy zgłosić ją do Urzędu Skarbowego. Jeśli zrobimy to w ciągu 14 dni i będzie ona zaliczała się do I grupy zwolnionej z podatku, np. pożyczka od rodziców, to zostaniemy poinformowani o zwolnieniu z podatku.

Jeśli pożyczkę od członka rodziny zgłosimy później niż w ciągu dwóch tygodni, to niestety również w tej sytuacji będziemy musieli zapłacić podatek. Pożyczka od rodziny, która nie jest dostatecznie blisko spokrewniona, aby załapać się na zwolnienie — np. teściów, kuzynów, wujków, cioć będzie zaliczała się II grupy, w której zwolnienie od podatku będzie do kwoty 7.276 zł.

Jednak przy zachowaniu odpowiednich warunków i w takich sytuacjach możliwe będzie skorzystanie ze zwolnienia, choć na innych zasadach. Polskie prawo pozwala na zwolnienie od pożyczki do 5.000 zł od osoby lub do 25.000 zł od wielu osób, w ciągu 3 kolejnych lat, pożyczek od przedsiębiorców nieposiadających siedziby w Polsce.

Sposoby na uniknięcie podatku od pożyczki PCC

Pożyczka złożona

Na szczęście, istnieją inne, choć nie tak bardzo oczywiste sposoby na uniknięcie podatku od pożyczki w rodzinie. Jednym z nich jest tzw. pożyczka złożona.

Polega ona na tym, że jeden członek rodziny pożycza pieniądze kolejnemu, który z kolei pożycza nam pieniądze. Dlaczego takie rozwiązanie przynosi oszczędność? Ponieważ dzięki takiemu pomysłowemu podejściu do tematu, uda nam się poruszać wyłącznie w obrębie I grupy, całkowicie zwolnionej z podatku PCC.

Dla przykładu załóżmy, że chcemy pożyczyć 50.000 zł od stryjka, jako pożyczka nieoprocentowana od rodziny. Pożyczając bezpośrednio pieniądze od stryjka, zapłacimy 0,5% podatku od kwoty powyżej 7.276 złotych, czyli w naszym przypadku od 42.724 złotych.

Da nam to podatek w wysokości 854,48 złotych. Całkiem sporo prawda?

Dogadując się jednak z tatą, czyli bratem stryjka na pożyczkę złożoną, możemy zaoszczędzić całą tę kwotę. W takim przypadku wujek pożyczy naszemu ojcu 50.000 złotych, tato zgłosi pożyczkę do Urzędu Skarbowego w ciągu 14 dni, otrzyma zwolnienie od podatku.

Następnie pożyczy nam otrzymane pieniądze, a my zgłosimy pożyczkę w ciągu dwóch tygodni i otrzymamy takie samo zwolnienie. Oczywiście, aby móc z tego skorzystać trzeba mieć dobre stosunki z rodziną, oraz mieć czas na załatwianie urzędowych spraw. Korzyści są jednak wymierne.

Przeniesienie pieniędzy poza RP

Inną opcją, pomagającą pożyczać bez podatku nie tylko w rodzinie, ale również pomiędzy znajomymi jest przeniesienie pieniędzy poza teren Rzeczpospolitej (również w formie elektronicznej) i podpisanie umowy pożyczki poza jej granicami — na to wskazuje bieżąca interpretacja artykułu 1 ustępu 4 punktu 1 ustawy o PCC.

W takim przypadku należy jedynie udokumentować, że umowa pożyczkowa została sporządzona poza granicami Polski. Warto pamiętać, że w niektórych krajach również będziemy musieli zapłacić podatek od pożyczki, ale w tych o mniejszym ucisku fiskalnym, będą to o wiele mniejsze stawki, lub w niektórych nie będzie w ogóle takiego obowiązku, jak np. w Wielkiej Brytanii.

Wzór umowy pożyczki

Ogólna umowa pożyczki — wzór

Umowa pożyczki w rodzinie

Umowa pożyczki od rodziców — wzór

Umowa-pozyczki-pieniedzy-od-rodzicow-wzor-pdf-doc

Umowa pożyczki pieniędzy od rodziców – wzór

Podsumowanie

Nie ważne, czy jest to pożyczka od rodziców, siostry, brata, czy innego członka bliskiej rodziny, jeśli kwota pożyczki przekracza 9637 zł, to taką pożyczkę pożyczkobiorca ma obowiązek zgłosić do Urzędu Skarbowego. Konsekwencje niezgłoszenia pożyczki do US są dość kosztowne, dlatego lepiej dopełnić wszelkich potrzebnych formalności, by nie narażać się Urzędowi Skarbowemu.

Zgłoszenie pożyczki do Urzędu Skarbowego jest bardzo proste, wystarczy, że zgłoszenia dokonasz w ciągu 14 dni od daty podpisania umowy pożyczki, oraz dobrze udokumentujesz fakt otrzymania pieniędzy od rodziny. Natomiast sam podatek od pożyczki w rodzinie, wynosi dokładnie 0%, jeśli pożyczkę otrzymasz od I grupy zwolnionej z podatku PCC.

Wybrane specjalnie dla Ciebie artykuły:

Oceń mój artykuł:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (3 votes, average: 4,33 out of 5)
Loading...
Wpis pochodzi z kategorii: ,

O autorze