Dzisiejszym tematem artykułu jest umowa pożyczki w rodzinie. Zdarza się, że musimy bezzwłocznie pożyczyć pieniądze od rodziny lub znajomych. Pożyczka polega na przekazaniu przez osobę fizyczną lub instytucję określonej w umowie pożyczkowej kwoty.
Decydując się na pożyczkę, warto samemu zainteresować się, jak wygląda to w kwestii opodatkowania, oraz jak przeprowadzić taką operację. Wszystkie wątpliwości związane z pożyczaniem pieniędzy opiszemy w poniższym poradniku:
SPIS TREŚCI:
Czy mogę zaciągnąć pożyczkę u rodziny?
Zastanawiasz się, czy wziąć od bliskiej rodziny pożyczkę na zakup nowego samochodu lub na wakacje? Ustawa oczywiście zezwala na pożyczanie gotówki od rodziny lub znajomych. Pomoc finansowa od bliskich jest częstą praktyką, dlatego warto poznać kilka faktów z tym związanych!
Jeśli chodzi o pożyczkę od rodziny, to zawsze warto, aby obie strony, zarówno pożyczkobiorca, jak i pożyczkodawca, podpisali odpowiednią umowę pożyczkową.
Spisanie umowy pożyczki prywatnej, leży raczej po stronie osoby, która jest pożyczkodawcą, ponieważ w ten sposób, pożyczkodawca chroni w jakiś sposób swoje środki finansowe.
Umowa prywatnej pożyczki powinna z pewnością zawierać:
- co pożyczamy,
- kto pożycza,
- oraz komu,
- i ewentualnie na jaki procent pożyczamy.
Jeśli jest to umowa pożyczki w rodzinie, to dobrze jest również wpisać stopień pokrewieństwa. Umowę pożyczki trzeba oczywiście podpisać na dwóch egzemplarzach po jednej dla każdej ze stron, nie trzeba jej potwierdzać u notariusza. Do kwestii pożyczkobiorcy należy zainteresowanie się kwestią opodatkowania.
Wzory umów pożyczkowych
Umowa pożyczki – ogólna
Umowa pożyczki – wzór
Umowa pożyczki w rodzinie
Umowa pożyczki w rodzinie – wzór
Umowa pożyczki pieniędzy od rodziców
Umowa pożyczki pieniędzy od rodziców – wzór
Ile można pożyczyć od rodziny i znajomych, żeby nie zapłacić podatku?
Według obowiązującego prawa, każda prywatna pożyczka musi zostać opodatkowana w wysokości 2% podatkiem PCC. Od tej zasady istnieje jednak kilka wyjątków, przez które można podatku uniknąć.
Pożyczki od najbliższej rodziny (mąż, żona, rodzice, wnuki itp.) o wartości do 9.637 zł od jednej osoby w ciągu 5 lat, nie są opodatkowane. Pożyczki o wyższej wartości również mogą być nieopodatkowane, jednak należy ten fakt zgłosić do odpowiedniego Urzędy Skarbowego i należycie udokumentować.
Przy czym warto pamiętać, że za najbliższą rodzinę uznawani są: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), pasierb, rodzeństwo. Wyjątkiem są tutaj pożyczki pomiędzy teściami, zięciem i synową.
Zatem np. pożyczka o wartości 6.000 złotych zaciągnięta u rodziców, nie musi być opodatkowana ani zgłaszana do Urzędu Skarbowego.
Co, gdy kwota pożyczki od rodziny przekracza 9637 zł?
Można nawet i wtedy uniknąć płacenia podatku od pożyczki, jednak pod dwoma warunkami:
- Złożenie deklaracji PCC-3 w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności.
- Udokumentowanie przez biorącego pożyczkę, która powędrowała na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym.
Co jednak w kwestii pożyczki od teściów? Pożyczka taka musi być zgłoszona do urzędu skarbowego, ponieważ pożyczka pomiędzy teściami, zięciem i synową nie jest pożyczką od najbliższej rodziny, nie zachodzą tu więzi krwi.
Pozostali mogą korzystać z tego przywileju bez obaw o naruszanie prawa. Należy jednak pamiętać o dwóch warunkach podanych wyżej.
Pożyczka od rodziny – jak przelać pieniądze najbliższym?
W trakcie dokonywania przelewu, dla której osoby pożyczamy pieniądze, warto pamiętać, aby w rubryce „tytuł” umieścić adnotację, iż jest to pożyczka od członka rodziny, nie powinniśmy pozostawiać tej rubryki pustej lub wpisywać niezgodnych tytułów przelewu.
Najlepiej zatem wpisać frazy:
- pożyczka od rodziny,
- pożyczka od rodziców,
- pożyczka od mamy,
- pożyczka od taty,
- pożyczka od syna,
- pożyczka od córki itd.
Ma to na celu ewentualne udowodnienie urzędowi skarbowemu, że wpłata jest rzeczywiście dokonana jako pożyczka od członka rodziny.
Co w sytuacji, gdy udzielone pożyczki o wartości ponad 9637 zł zsumowanej w ciągu 5 lat od jednej osoby, nie zostały zgłoszone do urzędu skarbowego?
Niektórzy próbują ukryć fakt pożyczki zaciągniętej od rodziny lub znajomych. Wówczas Urząd Skarbowy może zażądać opłacenia podatku od niezgłoszonej pożyczki, ale już nie w kwocie 2% wartości pożyczki, a będzie to wyższy podatek, bo aż 20%.
Zatem jeśli w toku kontroli podatkowej lub w toku czynności sprawdzających wyniknie niezgłoszona do urzędu skarbowego pożyczka, to osoba, która nie zgłosiła pożyczki (pożyczkobiorca), będzie musiała zapłacić powiększony podatek.
Pożyczka od znajomych oraz innych osób niespokrewnionych
Inna sytuacja ma miejsce, gdy pożyczamy pieniądze od znajomych, bez względu na ich przeznaczenie. Pożyczki takie muszą zostać opodatkowane na 2%. Tutaj jednak również istnieją wyjątki.
Zgodnie z art. 9 ust. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnieniu z opodatkowania podlegają:
- pożyczki otrzymane od jednej osoby w kwocie nieprzekraczającej 5.000 zł bądź 25.000 zł od wielu osób – otrzymane w ciągu 3 kolejnych lat kalendarzowych, począwszy od 1 stycznia 2009 roku,
- pożyczki udzielone przez przedsiębiorców niemających na terytorium Polski siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek,
- pożyczki z kas lub funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych,
- spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
Zatem pożyczając od tej grupy osób, mamy nieco gorzej pod względem podatkowym, niż pożyczając od bliskiego członka rodziny, gdzie tego podatku do pewnej kwoty nie trzeba do urzędu skarbowego w ogóle płacić.
Jak wygląda opodatkowanie darowizny?
Wiemy już jakie opodatkowanie wiąże się z pożyczką od rodziny. Co zatem z darowizną? Pożyczka od darowizny różni się tym, że pożyczkę należy spłacić. Natomiast darowizna jest formą bezzwrotnej zapomogi, dlatego wiąże się ona z innego rodzaju opodatkowaniem.
Darowizna objęta jest podatkiem od spadków i darowizn. Jeśli, np. darowiznę otrzymamy od ojca i wartość darowizny nie przekroczy 9.637 zł, to jesteśmy zwolnieni z opłacania podatku, oraz nie musimy o tym fakcie powiadamiać urzędu skarbowego.
Należy pamiętać, że od zapłacenia podatku od darowizny, zwolnione są osoby z “grupy zerowej”. Jednak podatku od darowizny można również uniknąć w przypadku darowizny od osób z dwóch pozostałych grup:
- II grupa: zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki);
- III grupa: pozostałe osoby.
W przypadku II grupy kwota darowizny wolna od podatku to 7.276 zł, a dla III grupy jest to 4.902 zł.
Przykład:
Załóżmy zatem, że otrzymaliśmy darowiznę od siostry na kwotę 15 tysięcy złotych. Na zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego ustawodawca przewidział 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny.
Kiedy jesteśmy zwolnieni od zgłaszania tej darowizny do urzędu skarbowego?
- gdy kwota darowizny nie przekracza kwoty 9.637 zł w I grupie podatkowej;
- nabyto prawa majątkowe na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego.
Minimalna wysokości podatku od darowizn wynosi 3% i tak jak w przypadku pożyczki od osoby prywatnej, obowiązek uiszczenia podatku do urzędu skarbowego, jest po stronie obdarowanego.
Również podobnie, jak w przypadku nieodprowadzenia podatku od pożyczki prywatnej, narażamy się na znacznie większe koszty…
Pieniądze obdarowanemu najlepiej przekazać przelewem na konto bankowe lub przekazem pocztowym. Brak dowodu przekazania pieniędzy również grozi karą zwiększonego podatku.
Jeśli natomiast zapomnieliśmy o poinformowaniu urzędu w terminie do 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny, to wtedy również musimy opłacić powiększony podatek od darowizny.
Gdzie jeszcze warto pożyczyć pieniądze, jeśli nie u rodziny?
Załóżmy jednak, że pożyczka od rodziny nie wchodzi w grę, a sprawy podatków od umów cywilnoprawnych są zbyt stresujące.
Albo, gdy nie chcemy, aby po pożyczce narazić się na komentarze rodziny, oraz zbędne uwagi co do sposobu gospodarowania pieniędzmi. Czy też obawiamy się, że kłopoty związane z opóźnieniem w spłacie pożyczki, źle wpłyną na relacje rodzinne.
Oprócz pożyczki od rodziny, mamy na szczęście wiele innych rozwiązań. Można oczywiście odłożyć w czasie planowany wydatek, jednak często jest to niezależne od pożyczkobiorcy i nie zawsze jest taka możliwość.
Można tutaj oczywiście skorzystać z:
- debetu na koncie,
- limitu na karcie kredytowej,
- zaciągnąć pożyczkę w banku lub w firmie pożyczkowej.
Oczywiście, zanim zaciągniemy pożyczkę w banku, czy w prywatnej firmie pożyczkowej, należy przed podpisaniem pożyczki sprawdzić, jak wysokie jest RRSO pożyczki i czy nie ma jakichś ukrytych opłat! Nie ukrywam jednak, że pożyczka od rodziny jest najtańszą formą pozyskanie środków finansowych, bo nie wyobrażam sobie, że mama, tata, wujek, czy ciotka doliczy sobie do pożyczki jakiekolwiek odsetki…
Kiedy warto wybrać inną formę pożyczki niż pożyczka od rodziny?
Choć pożyczka od rodziny jest dość popularna, to większość Polaków preferuje inne formy finansowego wsparcia. Dlaczego tak się dzieje? Czasami po prostu naszej rodziny może nie być, stać na pomoc finansową w formie natychmiastowej pożyczki.
O dziwo, formalności, które musimy wykonać w banku, lub w firmie pożyczkowej, są znacznie prostsze niż formalności, które musimy dopełnić po uzyskaniu pożyczki od bliskiej nam osoby.
W dzisiejszych czasach weryfikacja zdolności kredytowej i samego pożyczkobiorcy przebiega bardzo szybko i nie trzeba martwic się o Urząd Skarbowy oraz nie ma też potrzeby wyliczać samemu podatku od pożyczki.
Również plusem pożyczki pozarodzinnej jest pełna dyskrecja… często krępujemy się poprosić bliskie nam osoby o nawet niewielką sumę pieniędzy. Poza tym pożyczanie pieniędzy od rodziny często rodzi niepotrzebne konflikty…
Artykuły, które wybrałam specjalnie dla Ciebie:
- Pożyczka w rodzinie – podatek PCC 2% – 0,5% czy 0%?
- Pożyczka od rodziny [PORADNIK] + WZÓR
- Pożyczka od rodziców na zakup mieszkania CZY darowizna?
- Pożyczka od rodziny [WZÓR] + instrukcja krok po kroku
Ciekawe ze zupełnie zapomina się w dzisiejszych czasach o tym że można pożyczyć na weksel i nie płacić durnego pcc.
Dokładnie, zresztą jakiś czas temu pisałam o tym czym są prywatne pożyczki pod weksel – koniecznie sprawdźcie jeśli zastanawiacie się nad pożyczką od kogoś z rodziny.
Mieszkam za granicą. Chce pożyczyć bratu ok 100 000 zł. Najprawdopodobniej brat będzie mógł mi oddać pieniądze dopiero przy podziale majątku po śmierci mamy.
Co trzeba zrobić żeby brat nie musiał zapłacić podatku od pożyczonych pieniędzy do urzędu skarbowego? Jak powinnam sformułować umowę pożyczki żeby wynikło z niej, ze zwrot pożyczki ma nastąpić NAJPÓŹNIEJ w momencie podziału majątku po zmarłej mamie? O czym powinnam jeszcze w tej sytuacji pomyśleć?
Jest to dość spora kwota, więc na pewno radzę zabezpieczyć się odpowiednio skonstruowaną umowa pożyczki, jeśli w grę wchodzi nieruchomość i spełnienie danej czynności po podziale majątku, to możesz też zwrócić się do notariusza, aby tam potwierdzić pełnoprawnie transakcję między Tobą a bratem. A jak uniknąć płacenia podatku od pożyczki do urzędu skarbowego? wiesz co? chyba się nie da…
Podpisałam z bratem umowę za przeprowadzony remont dachu. Brat ustalił że miesięczna rata nie może być niższa niż 200 zł/msc, terminu pilnuję nigdy się nie spóźniłam, wpłacam regularnie na brata konto 200 zł co miesiąc, czy brat może wypowiedzieć taka umowę pożyczki żądając spłaty całości zadłużenia wyznaczając termin od wczoraj do 20 października 2018r. ?
Witam, czy pożyczkę od rodziny trzeba zgłaszać? brat chce pożyczyć ode mnie kilkadziesiąt tys zł i chciałbym tę pożyczkę przeprowadzić zgodnie z prawem, żebym ani ja ani on nie mieli problemów później…
Witam, potrzebuję; umowa pożyczki od rodziców wzór. Rodzice zgodzili się by pożyczyć mi pieniądze na zakup mieszkania, pożyczą mi połowę, czyli jakieś 110 tys zł. wymagają jednak aby była umowa pożyczki podpisana przeze mnie i przez nich (czyżby mi nie ufali hehe). Wiadomo, kwota jest duża dlatego rozumiem ich doskonale…
Witaj Tomku, dołączyłam w artykule wzór umowy pożyczki w rodzinie.
Hanna L żeby brat nie płacił podatku musisz zrobić to:
– spisać umowę i umieścić zapis kiedy dokładnie zwróci pieniądze – to już w twoim interesie, umowa ustna się liczy w tym przypadku ale skoro chcesz się zabezpieczyć to warto napisać na piśmie, tak jak opisałaś powyżej.
– koniecznie wysłać kasę mu przelewem z konta na konto albo przekazem pocztowym udokumentowanym potwierdzeniem na papierze. Może to być przelew internetowy z wydrukowanym samodzielnie potwierdzeniem (ściąga się go z konta)
– brat ma zgłosić pożyczkę w urzędzie skarbowym na druku PCC-3 w terminie 14 dni od daty napisanej na umowie pożyczki – jeśli sporządzisz umowę np. 01.01. a wyślesz pieniądze po 3 tygodniach np. 20.01 to za późno na zgłoszenie i brat będzie pewnie musiał zapłacić podatek – w przypadku sporządzania umowy pisemnej 14 dni liczy się od terminu na umowie a nie przyjścia kasy na konto obdarowanego !!! pamiętaj o tym i na umowie wpisz najlepiej datę wysłania fizycznego pieniędzy z konta na konto. Albo zostaw wolne miejsce i brat sobie wpiszę tę datę kiedy będziesz wysyłała kasę.
I to tyle, pamiętaj o 14 dniach (w przypadku darowizny to 6 msc a pożyczki to tylko 14 dni)
Jeszcze dodam że jeśli zgłosi w terminie do 14 dni od momentu podpisania umowy to nie zapłaci żadnego podatku, jak się spóźni i zgłosi powyżej 14 dni ale przed kontrolą to zapłaci 2(słownie: dwa procent) %, a jak w ogóle nie zgłosi ale przyzna się dopiero przy postępowaniu wyjaśniającym dochody to urząd skasuje 20 (dwadzieścia procent)% i odsetki.
Dzień dobry, znajoma udzieliła mi pożyczki w kwocie 9 tysięcy, ale przekazała pieniądze w gotówce. Czy od tej kwoty mam obowiązek płacenia podatku i czy muszę zgłaszać to do urzędu skarbowego? Jak teraz legalnie wpłacić te pieniądze na swoje konto, czyli jaki tytuł podać przy wpłacie tak żeby urząd skarbowy nie miał wątpliwości że to legalna transakcja?