Pożyczka od rodziny [PORADNIK] na 2022 rok + WZÓR

Pożyczka od rodziny może stanowić znakomitą alternatywę dla kredytów w bankach lub pożyczek w firmach pozabankowych. Należy jednak pamiętać, że również pożyczając pieniądze od naszej rodziny, nawet tej najbliższej, podlegamy określonym przepisom polskiego prawa.

Przepisy te precyzują między innymi nasz obowiązek podatkowy, ewentualne warunki, jakie trzeba spełnić, aby móc uniknąć konieczności płacenia podatku PCC, a także kilka innych, nie mniej istotnych kwestii.

Na dodatek, od stycznia roku 2019 doszło do zmiany w polskich przepisach w zakresie sposobu rozliczania pożyczek od rodziny. Od pierwszego lipca 2019 roku pojawią się nowe możliwości, z których z pewnością chętnie skorzystają niektórzy pożyczkobiorcy.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych

Nie zmieni się jednak kwestia o znaczeniu zasadniczym, a mianowicie fakt, że każda pożyczka, w tym również pożyczka od rodziny, zgodnie z polskimi przepisami jest czynnością cywilnoprawną, z którą wiążą się określone obowiązki.

Do tych ostatnich można zaliczyć na przykład konieczność sporządzenia odpowiedniej umowy pożyczki, zgłoszenie pożyczki do urzędu skarbowego (w zależności od specyfiki konkretnej sytuacji), a także kilka innych istotnych spraw, których naprawdę nie należy lekceważyć, ponieważ może to skutkować wyciągnięciem w stosunku do nas poważnych konsekwencji.

Co więc przede wszystkim warto wiedzieć na temat specyfiki takich rozwiązań jak pożyczka w rodzinie? Jak dokładnie przedstawia się obowiązek podatkowy w przypadku, gdy pożyczamy pieniądze od najbliższej rodziny, oraz co należy zrobić, aby móc uniknąć płacenia podatku od pożyczki? Jakie dokładnie zmiany w przepisach zaszły w roku 2019?

Przyjrzyjmy się tej sprawie nieco bliżej i postarajmy się udzielić odpowiedzi na powyższe pytania.

Pożyczka od rodziny: podstawowe informacje

Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że pożyczając pieniądze od najbliższej rodziny koniecznie trzeba sporządzić odpowiednią umowę pożyczki, która musi zostać podpisana zarówno przez pożyczkobiorcę, jak i pożyczkodawcę.

Dlaczego jest to aż tak istotne?

W przypadku braku sporządzenia umowy pożyczkowej, z prawnego punktu widzenia będziemy mieć do czynienia już nie z pożyczką, lecz z darowizną. Ta ostatnia jest opodatkowana 10 krotnie wyżej niż pożyczka w rodzinie. Podczas gdy stawka podatku w przypadku pożyczki od rodziny wynosi 0,5 procent wartości pożyczki, w odniesieniu do darowizny podatek będzie wynosił już 20 procent.

Umowa pożyczki w rodzinie zgodnie z polskim prawem musi zawierać określone dane. Sporządzając tego rodzaju dokument należy więc podać w nim między innymi takie informacje jak:

• Stopień pokrewieństwa pomiędzy pożyczkobiorcą a pożyczkodawcą
• Dane osobowe pożyczkodawcy oraz pożyczkobiorcy
• Kwotę pożyczki
• Okres trwania pożyczki
• Data zawarcia umowy
• Informacje na temat oprocentowania pożyczki (oczywiście tylko wówczas, jeżeli pożyczka będzie oprocentowana).

Spełnienie powyższych wymagań odnośnie do struktury umowy o udzieleniu pożyczki stanowi nie tylko kwestię spełnienia obowiązku nakładanego na nas przez prawo, ale ma również istotne znaczenie praktyczne.

W przypadku, gdy będziemy starali się o zwolnienie z obowiązku podatkowego, jednym z warunków, jakie postawi nam Urząd Skarbowy będzie właśnie dostarczenie poprawnie sformułowanej, oraz zawierającej kompletny zestaw danych umowy pożyczkowej.

W takiej sytuacji, każde ewentualne niedopatrzenie (na przykład brak informacji w umowie na temat stopnia pokrewieństwa lub na temat kwoty pożyczki), może zadziałać na naszą niekorzyść, tym samym utrudniając nam lub wręcz uniemożliwiając ominięcie obowiązku podatkowego.

Aby ułatwić Ci sporządzenie umowy pożyczki, dołączam kilka jej wersji:

Ogólna umowa pożyczki

Umowa pożyczki – wzór

15.00 PLN – Kupuję dostęp do wzoru Kliknij by zapłacić LUB dodaj kolejny wzór Dodano do koszyka

Umowa pożyczki w rodzinie

Umowa pożyczki w rodzinie – wzór

15.00 PLN – Kupuję dostęp do wzoru Kliknij by zapłacić LUB dodaj kolejny wzór Dodano do koszyka

Umowa pożyczki od rodziców

Umowa pożyczki pieniędzy od rodziców – wzór

15.00 PLN – Kupuję dostęp do wzoru Kliknij by zapłacić LUB dodaj kolejny wzór Dodano do koszyka

Co ważne, umowa o udzieleniu pożyczki musi sporządzona niezależnie od tego, na jaką kwotę będzie opiewać nasza pożyczka od rodziny. To prawda, że w przypadku pożyczek na kwotę mniejszą, niż 9637 zł, nie musimy informować o pożyczce Urzędu Skarbowego (pożyczki do tej kwoty są automatycznie zwolnione z obowiązku podatkowego).

Należy jednak pamiętać o tym, co zostało powiedziane powyżej, a mianowicie o fakcie, że w przypadku braku sporządzenia odpowiedniej umowy, polskie prawo nie potraktuje naszej czynności jako pożyczki, lecz zostanie ona zakwalifikowana jako darowizna.

Co również ważne, w przypadku takich rozwiązań, jak pożyczka od rodziców czy też od innych członków naszej rodziny – naprawdę nie opłaca się “kombinować”. Uzyskanie zwolnienia z obowiązku uiszczenia podatku jest naprawdę proste, wystarczy odpowiednio sporządzona umowa pożyczkowa, oraz spełnienie kilku dodatkowych warunków, o których powiemy w dalszej części tekstu.

Umowa pożyczki w rodzinie powinna zostać sporządzona w dwóch jednakowo brzmiących egzemplarzach. Każdy egzemplarz umowy musi zostać podpisany zarówno przez pożyczkodawcę (osobę udzielającą pożyczki), jak i pożyczkobiorcę (osobę, która przyjmuje pożyczkę). Umowa pożyczki pomiędzy członkami rodziny nie musi zostać potwierdzona notarialnie.

Ważne: należy pamiętać, że konieczność sporządzenia umowy pożyczki obowiązuje nas niezależnie od tego, czy jej przedmiotem będzie pożyczka nieoprocentowana od rodziny, czy też pożyczka oprocentowana. Fakt istnienia lub też nieoprocentowania pożyczki (bądź innych jej kosztów) nie ma żadnego znaczenia, jeżeli chodzi o obowiązek sporządzenia umowy czy też obowiązek podatkowy. Jedyną “dodatkową” kwestią, jaka pojawia się w przypadku pożyczki z oprocentowaniem, jest konieczność zawarcia w umowie dokładnych informacji na temat wysokości owego oprocentowania.

Pożyczka od rodziny a obowiązek podatkowy

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami polskiego prawa, pożyczka od rodziny jest zwolniona z obowiązku podatkowego, jeżeli jej kwota nie jest wyższa, niż 9637 zł. Należy jednak uściślić, że przepisy te dotyczą tylko i wyłącznie tzw. bliskiej rodziny a więc:

• Małżonków
• Zstępnych
• Wstępnych
• Pasierbów
• Rodzeństwo
• Macochę
• Ojczyma
• Zięcia
• Teściów

Jeżeli zaś pożyczka w rodzinie opiewa na kwotę wyższą, niż  9637 zł teoretycznie obowiązuje nas podatek PCC w wysokości 0,5% wartości pożyczki. Aby móc uniknąć obowiązku podatkowego, należy dopełnić następujących formalności:

• Złożyć w odpowiednim Urzędzie Skarbowym deklarację PCC w terminie nie dalszym niż 14 dni od momentu zawarcia umowy pożyczkowej.
• Pieniądze pochodzące z pożyczki nie mogą zostać dostarczone pożyczkobiorcy “do ręki”, lecz w całości przelane na rachunek bankowy, rachunek w SKOK, lub transferowane poprzez przekaz pocztowy.

Co również ważne, obowiązek poinformowania Urzędu Skarbowego o pożyczce, oraz złożenia w US deklaracji PCC spoczywa na pożyczkobiorcy, czyli osobie otrzymującej pożyczkę. To samo dotyczy obowiązku podatkowego: jest nim obciążony pożyczkobiorca, a nie pożyczkodawca.

Starając się o zwolnienie z obowiązku podatkowego w Urzędzie Skarbowym warto również zadbać o prawidłowe zatytułowanie przelewu kwoty pożyczki na konto pożyczkobiorcy.

Najlepiej, aby tytułem przelewu była “pożyczka”, “pożyczka od rodziny” “pożyczka od rodziców” czy “pożyczka od brata lub siostry” bądź inny termin tego rodzaju: w ten sposób, znacząco ułatwimy sobie sprawę, ponieważ Urząd Skarbowy nie będzie miał podstaw do tego, aby zażądać od nas udzielenia dodatkowych informacji, na przykład w zakresie tego, czy dany przelew rzeczywiście był przelewem kwoty pożyczki.

Co również ważne, istotne znaczenie w zakresie zwolnienia z obowiązku podatkowego ma wymiar czasowy. Wspominany próg zwolnienia od podatku w wysokości  9637 zł jest liczony w skali 5 lat.

Jeżeli przykładowo nie jest to nasza pierwsza pożyczka od rodziców na przestrzeni ostatnich 5 lat, lecz druga, lecz trzecia, kwoty poszczególnych pożyczek będą się sumować. Załóżmy więc, że sprawa przedstawiałaby się w sposób następujący:

1. W roku 2016 pożyczyliśmy od naszego ojca kwotę 5 tysięcy złotych

2. W roku 2017 pożyczyliśmy od naszego ojca kwotę 5 tysięcy złotych

3. W roku 2019 chcemy pożyczyć kwotę w wysokości 5 tysięcy złotych

W takiej sytuacji nie będziemy podlegać automatycznemu zwolnieniu z obowiązku uiszczenia podatku oraz złożenia deklaracji PCC pomimo, że kwota naszej obecnej pożyczki nie przekracza pułapu 9637 zł.

Łącznie bowiem na przestrzeni ostatnich 5 lat pożyczyliśmy od tego samego członka naszej rodziny kwotę 15 000 złotych, co oznacza, że przekroczyliśmy pułap automatycznego zwolnienia z obowiązku podatkowego o ponad 5 tysięcy złotych.

Co zmieni się w roku 2019?

Nowe przepisy wprowadzają kilka istotnych korekt w zakresie pożyczek pomiędzy osobami prywatnymi. W przypadku pożyczek pomiędzy osobami, których nie łączy pokrewieństwo, zmienią się kwoty wolne od podatku i jest to jedynie 1 000 zł.

Jednak w przypadku pożyczek pomiędzy członkami najbliższej rodziny owe pułapy pozostaną bez zmian. Od lipca 2019 pojawi się jednak nowa możliwość, która znacznie ułatwi życie niektórym pożyczkobiorcom. Chodzi o możliwość zbiorczego składania deklaracji PCC-3 dla 3 lub więcej czynności cywilnoprawnych.

Co to oznacza?

Załóżmy, że w naszym przypadku pożyczka od rodziny występuje w liczbie mnogiej. Na przykład w tym samym miesiącu zaciągniemy pożyczki u 4 lub 5 różnych członków naszej rodziny. Wcześniej w takiej sytuacji musielibyśmy złożyć 4 lub 5 odrębnych deklaracji PCC w Urzędzie Skarbowy, wedle zasady: jedna pożyczka= jedna deklaracja.

Od lipca 2019 będziemy mielić możliwość, aby w takiej sytuacji złożyć deklarację zbiorczą, czyli złożyć tylko jeden druk PCC, co znacząco ułatwi nam rozliczenie się z urzędem skarbowym, a także dokonanie czynności mających na celu zwolnienie nas z obowiązku podatkowego.

Co nam grozi, jeżeli nie spełnimy naszych obowiązków?

Jak już wspominano, każda bez wyjątku pożyczka w rodzinie, musi zostać zawarta poprzez sporządzenie umowy pożyczki. Jeżeli nie dopełnimy tego obowiązku, Urząd Skarbowy potraktuje ową pożyczkę jako darowiznę, co będzie oznaczać konieczność zapłacenia podatku w wysokości 20% wartości pożyczki.

W przypadku, gdy kwota pożyczki przekracza pułap 9637 zł lub też, gdy na przestrzeni ostatnich 5 lat pożyczyliśmy od jednego z członków naszej rodziny więcej, niż 9637 zł, musimy złożyć w Urzędzie Skarbowym deklarację PCC.

Jeżeli tego nie uczynimy, nie tylko stracimy możliwość zwolnienia z podatku PCC. Po pewnym czasie Urząd Skarbowy może upomnieć się o zapłacenie podatku od pożyczki, lecz wówczas podatek ten będzie wynosił już nie 0,5%, lecz 20% kwoty pożyczki.

Do tego, prawdopodobnie zostaną naliczone nam ustawowe odsetki za zwłokę a możliwe także, że będziemy musieli także zapłacić grzywnę, będącą konsekwencją braku dopełnienia obowiązku nakładanego na nas przez polskie prawo.

Wybrane specjalnie dla Ciebie artykuły:

• Pożyczka w rodzinie – podatek PCC 2% – 0,5% czy 0%?
• Pożyczka od rodziców na zakup mieszkania CZY darowizna?
• Pożyczka od rodziny [WZÓR] + instrukcja krok po kroku
• Umowa pożyczki pieniędzy od rodziców – [WZÓR]
• Umowa pożyczki w rodzinie + WZÓR i instrukcja
• Pożyczka od rodziców – podatek – WZÓR + objaśnienie

(1 votes, average: 5,00 out of 5)

Loading...