Jak napisać ugodę o zachowek? każdy spadkobierca ustawowy „odsunięty” od dziedziczenia lub którego wartość nabytego spadku została zmniejszona na skutek podjętych przez spadkodawcę rozporządzeń majątkiem tj. darowizny, lub zapisy, może wystąpić z roszczeniem o wypłatę kwoty pieniężnej odpowiadającej wysokości należnego mu zachowku.
Jest to roszczenie, z którego nie trzeba rezygnować, ani uzasadniać, wynika bowiem wprost z przepisów ustawy kodeks cywilny. Sprawdź, czym jest zachowek oraz w jaki sposób żądać jego zapłaty.
SPIS TREŚCI:
Wstęp
Pobierz też przygotowany przez nas wzór ugody o wypłatę zachowku, by na drodze kompromisu rozwiązać nieuregulowane sprawy spadkowe, albowiem kwestię zapłaty zachowku można przecież rozwiązać poza salą sądową, stosując pisemną ugodę, której wzór pobierzesz poniżej:
Ugoda o zachowek – wzór
Ugoda o zachowek – wzór
Czym jest zachowek i jakiej kwoty mogę żądać?
Zachowek to nic innego, jak roszczenie pieniężne zstępnych, małżonka oraz rodziców spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, gdyby nie inna wola spadkodawcy – najczęściej roszczenie o zachowek powstaje po przekazaniu spadku innej osobie mocą testamentu.
Domagając się zapłaty zachowku, należy wcześniej obliczyć jego wartość. Zgodnie z obowiązującym prawem zachowek wynosi:
- dwie trzecie wartości udziału spadkowego, jeśli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy lub jest małoletni
- połowę wartości udziału spadkowego – w innych wypadkach.
Roszczenie o zachowek jest zatem roszczeniem majątkowym, a spadkobierca wyłączony od dziedziczenia może żądać zapłaty odpowiedniej kwoty pieniężnej, korzystając z możliwości ugodowego załatwienia sprawy. Wzór ugody w sprawie o zachowek pobierzesz powyżej.
Jeśli ugoda jest niemożliwa, zachowku można dochodzić na drodze postępowania sądowego, składając pozew o zapłatę. W obu przypadkach wcześniej należy przygotować i doręczyć spadkobiercy pismo o zachowek, w którym domagać się będziemy zawarcia ugody odnośnie majątku spadkowego.
Jeśli spadkobierca pozostanie bierny na wezwanie o zapłatę zachowku, należy rozważyć przymusowe dochodzenie zapłaty. Należy bowiem pamiętać, że roszczenie o wypłatę zachowku ulega przedawnieniu z upływem lat pięciu od daty ujawnienia testamentu, a gdy testamentu nie było i w zachowku mają zostać rozliczone np. darowizny po pięciu latach od dnia otwarcia spadku.
Jak załatwić zachowek polubownie?
Jeśli w danej sprawie możliwa jest ugoda o zachowek, jej zawarcie będzie najlepszym rozwiązaniem, ponieważ sprawy o zachowek potrafią ciągnąć się latami! Ugoda może bowiem pozwolić uniknąć nie tylko niepotrzebnych emocji, które niesie ze sobą każde postępowanie sądowe, czasu, ale również sporych kosztów sądowych i kosztów prawnika.
Zawierając ugodę, warto pobrać przygotowany przez nas wzór ugody o zachowek. Jest to formularz przygotowany przez prawnika, który zawiera wszelkie niezbędne elementy, gdzie nie ma nawet potrzeby korzystania z jakiejkolwiek pomocy prawnej.
Jak obliczyć wartość zachowku?
Umowa o zachowek wskazywać powinna kwotę rozliczenia. Dlatego jeśli w sprawie możliwe jest zawarcie porozumienia, obowiązek wyliczenia zachowku należy do stron umowy. Oczywiście kwota zachowku może być „umowna”.
Jeśli jednak strony zobowiązują się do wyliczenia zachowku na podstawie obowiązujących regulacji, w pierwszej kolejności należy określić udział spadkowy i ten pomnożyć albo przez ⅔, jeśli uprawnionym do zachowku jest osoba trwale niezdolna do pracy lub małoletnia, lub ½ w pozostałych przypadkach. Następnie należy ustalić tzw. substrat zachowku.
Dla ułatwienia można napisać, że przy obliczaniu zachowku, należy wykonać następujące kroki:
- określenie udziału spadkowego stanowiącego podstawę obliczenia zachowku
- obliczenie wartość spadku
- ustalenie wartości darowizn doliczanych do spadku
- obliczenie samego zachowku przy zastosowaniu iloczynu, którego czynnikami są wyrażony ułamkiem udział spadkowy uprawnionego i współczynnik 1/2 lub 2/3 oraz czysta wartość spadku, powiększona o darowizny.
Czy mogę drugi raz żądać zapłaty zachowku?
Ugoda o zachowek powinna obejmować całość roszczenia, w przeciwnym razie uprawniony do zachowku może stracić możliwość jego uzupełnienia. Taka sytuacja może mieć miejsce, jeśli umowa przekazania zachowku zawierająca oświadczenie, iż wyczerpuje ostatecznie i całkowicie roszczenia obu stron zostanie następnie zatwierdzona przez sąd.
Powyższe zostało potwierdzone m.in. przez Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 14 lutego 2014 roku w sprawie I ACa 1078/13, który wskazał, że:
W ocenie Sądu niedopuszczalna i mogąca stanowić nadużycie prawa (art. 5 kc) jest sytuacja, w której osoby uprawnione do zachowku najpierw zawierają ugodę ze spadkobiercą, która ma wyczerpywać w całości roszczenia z tytułu zachowku, a następnie po otrzymaniu zachowku wnoszą pozew przeciwko obdarowanemu dochodząc „uzupełnienia zachowku.
Z uwagi na powyższe przed zawarciem porozumienia w sprawie zachowku, należy we właściwy sposób obliczyć wartość należnego zachowku. Warto również wykorzystać przygotowany przez nas wzór ugody o zachowek.
W ugodzie tej znajdują się wszystkie niezbędne elementy, jak np.:
- kwota pieniężna tytułem zachowku,
- wskazane obie strony ugody i ich szczegółowe dane,
- przedmiot ugody,
- warunki w ramach ugody,
- klauzule zabezpieczające,
- termin zapłaty zachowku,
- wartość majątku spadkowego,
- itd.
Podsumowanie
Czy warto zawrzeć ugodę? nie ulega wątpliwości, iż jest to jedyny sposób na uniknięcie wielu miesięcy, a nawet czasem lat rozpraw sądowych, jak również kosztów sądowych, adwokackich i niepotrzebnego stresu, który towarzyszyć nam będzie na każdej rozprawie sądowej.
Zawarcie ugody to prosty dokument, w którym zobowiązany do zapłaty zachowku zapłaci spadkobiercy umówioną kwotę pieniędzy.
Warto przeczytać:
- Jak załatwić zachowek polubownie?
- Wzór ugody o wypłatę zachowku POTRZEBUJĘ!
- ZACHOWEK – czym jest, kto jest uprawniony, ile wynosi i jak obliczyć
- Zachowek – słownik, uprawnienia, przedawnienie, wielkość zachowku, zrzeczenie się
- Zachówek a testament notarialny – czy coś mi się należy?
- Ugoda pozasądowa wzór