Cesja wierzytelności – co to jest – jak działa, zgoda dłużnika – WZÓR

Cesja wierzytelności to wbrew pozorom powszechne zjawisko. Samo słowo cesja pochodzi od łacińskiego „cessio”, czyli ustąpienie.

W pojęciu cesja wierzytelności chodzi więc o przekazanie swoich praw do wierzytelności komuś innemu. Jednak na czym dokładnie polega cesja wierzytelności i czy cesja jest legalna?


Czym jest cesja wierzytelności?

Szeroko cesję wierzytelności omawiają artykuły od 509 do 516 Kodeksu postępowania cywilnego i jest to operacja jak najbardziej legalna, ale oczywiście trzeba stosować się do zasad zapisanych na łamach kodeksu cywilnego.

Sama cesja wierzytelności polega na przeniesieniu prawa przysługującemu obecnemu wierzycielowi na nowego nabywcę. Ustanawiana jest ona na mocy umowy.

cesja-wierzytelności-wzór

W umowie występują dwie strony:

  • Cedent – dotychczasowy właściciel uprawnień,
  • Cesjonariusz – nowy nabywca uprawnień.

Cesja wierzytelności – wzór

Umowa cesji wierzytelności

Po podpisaniu umowy cesji obecny właściciel, czyli cedent przestaje być właścicielem należności, czyli w wypadku własności długu, wierzycielem. Cesjonariusz z kolei przejmuje uprawnienia poprzedniego właściciela i staje się nowym wierzycielem. Oznacza to, że teraz on zarządza długiem i ma prawo zażądać jego zwrotu od dłużnika.

Należy pamiętać o tym, że pod rygorem nieważności umowa cesji wierzytelności musi być sporządzona na piśmie. Przede wszystkim jest to korzystne dla cedenta i cesjonariusza, ale też ze względów prawnych wymagane jest zapisanie w niej konkretnych i szczegółowych informacji. Dzięki temu nie powstaną rozbieżności.

W umowie cesji wierzytelności trzeba bardzo szczegółowo opisać całą przelewaną wierzytelność, która staje się przedmiotem cesji. Trzeba też zapisać, z jakiego stosunku prawnego ta wierzytelność wynika np. poprzez wskazanie stron czy świadczeń.

Trzeba też sprecyzować, która strona i kiedy ma obowiązek poinformowania dłużnika o dokonanej cesji zadłużenia. Co prawa nie trzeba uzyskać zgody dłużnika na cesję zobowiązania, ale poinformowanie go już po fakcie może stworzyć pewne komplikacje.

Ponadto cedent musi udowodnić, że zbywana wierzytelność istnieje i mu przysługuje. Odpowiada on za wierzytelności, które zbywa, ale z drugiej strony nie odpowiada za to, czy dłużnik jest wypłacalny. Jednak warto zaznaczyć, że nabywca wierzytelności może ją nabyć ze świadomością, że dłużnik jest niewypłacalny. Ale jeśli jest to kwestia wiadoma, to najlepiej jest zastrzec ją w umowie cesji.

Istnieje jednak szczególny rodzaj sesji, którą można przyrównać do umowy wypożyczenia własności. Jest to rzadko spotykana cesja powiernicza. Stosuje się ją zwykle w wypadku długów bardzo trudnych do odzyskania. Na mocy cesji powierniczej wierzytelność przechodzi na nabywcę na czas jej odzyskania, a po odzyskaniu długu powraca ona do wierzyciela.

Kiedy i na jakich zasadach możliwa jest cesja wierzytelności?

Wszystkie zasady prawne regulujące cesję, zapisano na łamach Kodeksu postępowania cywilnego. Dlatego też można powiedzieć, że tylko na zasadach zapisanych w artykułach od 509 do 516 można zmienić osobę uprawnioną do żądania zwrotu wierzytelności.

Jeśli w ramach zobowiązania jedna osoba ma prawo zażądać spełnienia zapisanego w nim świadczenia, to druga strona ma obowiązek je spełnić. Przy tym w tym wypadku stroną zobowiązania jest dłużnik, a jego obowiązkiem jest spłata długu.

Pierwszą zasadą w prawie cywilnym na temat cesji wierzytelności, jest zapisana w artykule 509 – możliwość zmiany wierzyciela bez zgody dłużnika. Na mocy umowy przeniesienia wierzytelności na inną osobę tzw. osobę trzecią, dotychczasowy wierzyciel może sprzedać dług bez informowania o tym dłużnika, bo w tej umowie on nie jest ani uczestnikiem, ani stroną.

Jednak, aby taka umowa cesji była ważna, musi nastąpić cesja wierzytelności na mocy artykułu 511 KPC., ponieważ jeśli wierzytelności stwierdzonej pismem była zrobiona cesja, to i tutaj musi być zrobiona cesja w ten sam sposób.

Lecz jeśli cesja wierzytelności byłaby sprzeczna z ustawą, z umową czy właściwością zobowiązania to zasady dopuszczalności cesji, nie można zastosować. Co do zasady to w umowie zapisuje się ograniczenia cesji na wniosek potencjalnego dłużnika, któremu zależy, aby nie doszło do zmiany wierzyciela.

O ustawowym zakazie zbywania wierzytelności mówi między innymi prawo do wynagrodzenia za pracę artykuł 84 KP, prawo dożywocia artykuł 912 KPC., odszkodowanie szkody na osobie artykuł 449 KPC., prawo pierwokupu artykuł 602 KPC. czy artykuł 863 KPC. mówiący o prawach wynikających z uczestniczenia w spółce.

Także w wypadku przeniesienia hipoteki (czyli zastawu) są ustanowione dodatkowe wymogi związane z przeniesieniem wierzytelności. Można je znaleźć w artykule 79 U.K.W.H. a jeśli chodzi o przeniesienie zastawu rejestrowanego, zastosowanie ma artykuł 17 ww. ustawy. Chodzi tutaj o kwestię przenoszenia ograniczonego prawa rzeczowego. Nie można ustanowić przeniesienia wskazanych ograniczonych praw rzeczowych bez ustanawiania przelewu zabezpieczonych nim wierzytelności.

Cesja długu na papierze!

Jest też jeszcze jedno zastrzeżenie, które wynika z artykułu 788 KPC.

Art. 788. § 1. Jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

Chodzi tu o konieczność przekazania prawa do wierzytelności albo dokumentem urzędowym, albo prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Bez tego cała procedura nie będzie ważna.

Niejednoznaczny jest przepis z artykułu 385 [3] punkt 5 KPC., wedle którego cesja wierzytelności, która wynika z umowy konsumenckiej, nie jest ważna bez zgody konsumenta. Czyli inaczej niż mówi ogólny przepis z artykułu 509 KPC. Dlatego też uznaje się, że przelew wierzytelności o zapłatę po wykonaniu umowy nie narusza tego przepisu.

Warto wiedzieć, że cesja wierzytelności może być dokonana na podstawie dowolnej umowy wedle artykułu 510 KPC., gdzie przykładowo wymieniono umowę sprzedaży, zamiany, darowizny, ale też może to być umowa zlecenie, umowa komisowa czy umowa spółki.

Jak wynika z artykułu 509 KPC., wierzyciel nie ma obowiązku uzyskać zgody dłużnika o cesji, ale może go powiadomić. Z tym że dłużnik może spełnić świadczenie na rzecz wierzyciela, dopóki nie wie o cesji wedle artykułu 512 KPC.

Jeśli dłużnik zostanie poinformowany o cesji zadłużenia, to może podnieść zarzuty w stosunku do nabywcy wierzytelności, jakie miałby prawo podnieść do zbywcy, czyli aktualnego wierzyciela.

Jakie wierzytelności można sprzedać?

Tylko wierzytelności, w których umowie było zapisane ograniczenie cesji, nie mogą być przedmiotem cesji, albo jeśli jest to niezgodne z ustawą. Każda inna wierzytelność może być sprzedana.

Co ważniejsze dla dłużników, przedmiotem cesji mogą być też wierzytelności przedawnione albo zabezpieczone hipoteką – o tym mówi artykuł 79 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece – zastawem albo zastawem rejestrowanym. Nie można jednak zbyć, tylko części wierzytelności. W cesji zbywa się cały dług na raz.

Cesja wierzytelności przyszłych

Możliwa jest też cesja wierzytelności przyszłych. Natomiast do tego potrzebny jest stosunek prawny, wedle którego wierzytelność powstanie w czasie przyszłym, choć nie musi ona istnieć obecnie.

Cesja wierzytelności – co może zrobić dłużnik?

Jak już wiadomo, wierzyciel nie musi informować dłużnika o cesji, a nawet nie musi zyskać od niego zgody, ponieważ nie jest on stroną umowy cesji wierzytelności.

Można powiedzieć, że w cesji w ogóle nie bierze udziału, choć dotyczy ona jego długu, który potem będzie egzekwowany przez nowego wierzyciela. Najczęściej o tym, że wierzytelność została przelana na innego wierzyciela, dłużnik dowiaduje się ostatni.

Chyba że zawczasu w umowie wierzytelności zastrzegł sobie prawo do poinformowania o tym lub zakazał zmiany wierzyciela bez jego zgody.

Niepoinformowanie dłużnika o zmianie właściciela wierzytelności może doprowadzić do tego, że on nie wiedząc o tym, spłaci dług pierwotnemu wierzycielowi, choć on nie jest już właścicielem długu, a dłużnik powinien wpłaty dokonać nowemu wierzycielowi.

Niepoinformowanie dłużnika, mimo że nie jest obligatoryjne, może utrudnić zamknięcie cesji i wszystkich spraw z nią związanych.

Umowa cesji w praktyce

W Polsce umowa cesji wierzytelności zawierana jest dość często i to przez osoby prywatne, jak i firmy. Jednak najczęściej jest ona zawierana, gdy przedsiębiorca nie może poradzić sobie z odzyskaniem długu.

Mogą to być długi na przykład za media, wynajem mieszkania, ale też niespłacone do banku kredyty, czy pożyczki w parabankach. Przelewając wierzytelność na przykład na firmę windykacyjną, takie przedsiębiorstwo otrzymuje stosowne wynagrodzenie, a kolejna firma zajmuje się odzyskaniem długu już dla swojej korzyści materialnej.

Najczęściej to właśnie firmy windykacyjne i niestrukturyzowane fundusze sekurytyzacyjne odkupują długi od wierzycieli, którzy z jakiegoś powodu nie potrafią skłonić dłużnika do dobrowolnego spłacenia zaległych należności.

Co prawda firmy windykacyjne nie mają tylu praw co komornik sądowy, ale też są wysoce skuteczne w negocjowaniu z dłużnikami i ustalaniu programów spłaty. Nie można jednak zapomnieć, że firma windykacyjna może też skupować wierzytelności, które już z tytułem egzekucyjnym ściąga komornik.

Oczywiście może to trwać latami, a gdy wierzycielowi się śpieszy, aby odzyskać dług, to może sprzedać go firmie windykacyjnej, która z kolei może sobie pozwolić na oczekiwanie, aż komornik zakończy egzekucję komorniczą.

Dlatego też, jeśli wierzyciel nie ma czasu na czekanie, aż dłużnik zacznie spłacać dług, może odzyskać część utraconych środków przez cesję wierzytelności na inny podmiot, który z kolei już dla siebie wierzytelność od dłużnika ściągnie.

O czym jeszcze MUSISZ teraz przeczytać?

Oceń mój artykuł:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (No Ratings Yet)
Loading...
Wpis pochodzi z kategorii: , , ,

O autorze

4 komentarzy w “Cesja wierzytelności – co to jest – jak działa, zgoda dłużnika – WZÓR”
  1. Witam, chodzi o zawiadomienie o cesji wierzytelności Getback. Moja mama zmarła prawie dwa lata temu i wtedy dowiedziałem się z siostrą o zadłużeniu jakie miała w Wschodnim Banku Cukiernictwa. Dostawała pisma od firmy windykacyjnej Getback, że ma spłacić zadłużenia które pochodziło z 10.11.2000 roku. Po jej śmierci wysłaliśmy do nich pismo, że mama nie żyje, oraz akt zgonu. Od tego czasu nie mieliśmy od nich żadnej odpowiedzi, aż do tego tygodnia, gdy przyszło pismo zawiadamiające o cesji wierzytelności potencjalnych spadkobierców po zmarłym. Moje pytanie co mam zrobić? czy dług nie uległ przedawnieniu? z góry dziękuję za odpowiedź Karol.

  2. Dzień dobry, posiadałem dług w firmie Lendon, nastąpiła na nim cesja wierzytelności do firmy KRUK, udało mi się uzyskać kwotę pozwalającą na spłatę zadłużeń w całości, przez pomyłką zrobiłem przelew do firmy KRUK, oraz do firmy Lendon. W jaki sposób można odzyskać nadpłacone środki? firma KRUK twierdzi, że ona tej nadpłaty nie ma, a firma Lendon, że ona nie udziela informacji, i aby kontaktować się z KRUK-iem, niestety stosowanie pism i codzienne dzwonienie do obu firm nie przynosi skutku, czy spotkali się Państwo z podobną sytuacją?

  3. czy cesja wierzytelności na inną firmę  (z T-mobile moja umowa o świadczenie usług telefonicznych na Best Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.) przerywa bieg przedawnienia długu ? T-mobile uzyskał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym e-sąd w Lublinie z 21.10.2013 a cesja (cały pakiet, nie wiem, czy też z moim zadłużeniem. Best zasłania się przed sądem tajemnicą handlową 31 .10.2017.

    Czy cesja przerywa bieg przedawnienia długu? w tej chwili dostałem powiadomienie o wszczęciu egzekucji w oparciu o klauzulę wykonalności nadaną 11.07.2019 r. wydana przez Sąd w Białymstoku a dotyczącą sprawy z 21.10.2013 r. Czy mogę dokazywać w Sądzie przedawnienie długu?

  4. Dzień dobry. W 2015 roku przestałam spłacać w Providencie pożyczkę, została mi kwota ok. 10 tys. zł. W 2018 roku została założona mi blokada na koncie bankowym na kwotę ponad 17 tys. W tym roku otrzymałam pismo z windykacji Ultimo, że wykupili dług w Providencie na kwotę ponad 10 tys. Komu teraz spłacać? Jaką kwotę?

Comments are closed.