Nabycie spadku Z dobrodziejstwem inwentarza [PORADNIK]

Dzisiaj w Wasze ręce oddaję PORADNIK dotyczący dziedziczenia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, dowiecie się, co oznacza nabycie spadku w ten sposób, jak rozkłada się wtedy odpowiedzialność za długi zmarłego, ile to wszystko kosztuje, jak krok po kroku nabyć spadek z dobrodziejstwem inwentarza i na co trzeba uważać!


Nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Co do zasady, do nabycia spadku przez spadkobierców powołanych do dziedziczenia z ustawy w tzw. pierwszej linii, dochodzi z chwilą śmierci spadkodawcy.

Jednakże ustawodawca dał „wybór” zarówno spadkobiercom ustawowym, jak i tym powołanym do spadku na mocy sporządzonego przez zmarłego testamentu. Mają oni prawo – przyjąć lub odrzucić spadek.

O tym mówi art. 1012 kc. w brzmieniu:

…spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić

Co to w praktyce oznacza?

Dokładnie tyle, że spadkobierca – małżonek, dziecko, wnuk zmarłego, jeśli nie chce dziedziczyć, może w terminie sześciu miesięcy od dnia powołania do spadku złożyć przed sądem lub notariuszem oświadczenie o odrzuceniu spadku.

Oczywiście, choć coraz częściej decydujemy się na taki krok jak „odmowa” dziedziczenia, najczęściej w sytuacji, gdy w skład spadku wchodzą długi, to prawo obowiązujące od 2015 roku (18 października 208 roku – data wejścia w życie nowelizacji kodeksu cywilnego również w zakresie prawa spadkowego), daje szansę nabycia spadku z długami bez odpowiedzialności za ich spłatę z własnego majątku.

Czym jest nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

Nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza to nic innego jak wejście w posiadanie spadku po zmarłym z ograniczeniem jednak odpowiedzialności za dług spadkowe do wartości czynnej masy spadku.

Przykład

Przyjmijmy, że Andrzej Z. zmarł, jako wdowiec w wieku 78 lat pozostawiając po sobie dwójkę dzieci. W skład spadku wchodziło mieszkanie w apartamentowcu o wartości 800 000 zł, samochód wart 60 000 zł oraz akcje o równowartości 7 000 zł.

W dacie śmierci Andrzej Z. miał jednak niespłacony kredyt na zakup samochodu z pozostałą do spłaty kwotą 33 000 zł.

Przyjęcie przez dzieci spadku po ojcu z dobrodziejstwem inwentarza daje im możliwość obracania całym nabytym majątkiem jedynie przy odpowiedzialności za spłatę pozostałej części kredytu.

Czym jest nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza w praktyce

Mogło się zdarzyć jednak tak, że Andrzej Z. w dacie śmierci prócz zasobnego majątku pozostawił długi w kwocie bagatela ponad 1 000 000 zł, bo jako były biznesmen miał mnóstwo nieuregulowanych zobowiązań.

Przyjęcie przez dzieci spadku z dobrodziejstwem inwentarza powoduje, że wierzyciele ojca mogą żądać zaspokojenie z masy spadkowej (mieszkanie, samochód, akcje) nie zaś z majątku spadkobierców.

Ci mogą spać spokojnie, bo ich osobisty majątek jest chroniony, a wierzyciele ojca zaspokoiwszy się z tego, co zostawił po sobie zmarły, nie mogą od jego dzieci żądać zapłaty pozostałej nieuregulowanej części długu.

Inaczej byłoby, gdyby doszło do przyjęcia spadku wprost. Wówczas odpowiedzialność spadkobierców za nabyte w spadku długi sięgałaby również ich majątku osobistego. Z niego wierzyciele mogliby żądać zapłaty należności.

Jak przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza?

Nowelizacja kodeksu cywilnego z 2014 roku wprowadziła rzeczywiście korzystne rozwiązania dla spadkobierców, dając im szczególną ochronę w przypadku zachowania bierności w przedmiocie spadku.

Obecnie, inaczej niż to było przed październikiem 2015 roku, niezłożenie żadnego oświadczenie w terminie sześciu miesięcy od dnia powołania do dziedziczenia wiąże się z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Powyższe wynika wprost z zapisu art. 1015 K.c.

§ 1 oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Przychylne dla spadkobierców przepisy pozwalają zachować umiarkowany spokój nawet w sytuacji, gdy spadkobierca podejrzewa, że w skład spadku wchodzą nieuregulowane zobowiązania.

Jednakże na nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie trzeba czekać. Stosowne oświadczenie można złożyć w każdym terminie, przed upływem wskazanych w ustawie sześciu miesięcy.

Spadek z dobrodziejstwem inwentarza nabyć można, składając oświadczenie przed sądem lub u notariusza, który przygotuje akt poświadczenia dziedziczenia.

Oba dokumenty – sądowe postanowienie o nabyciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, jak i notarialny akt poświadczenia dziedziczenia mają taką samą moc prawną.

Ile kosztuje przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie jest sprawą kosztowaną i nie wymaga zaangażowania profesjonalnego pełnomocnika do prowadzenia sprawy w imieniu spadkobierców.

Koszt sprawy sądowej o stwierdzenie nabycia spadku to 50 zł tytułem opłaty od wniosku oraz 50 zł od każdego spadkobiercy za złożenie przed sądem oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza przed upływem owych sześciu miesięcy.

Po tym czasie, skoro zgodnie z założeniem ustawodawcy dochodzi do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, sąd nie przyjmuje od spadkobierców oświadczenia w tym zakresie i koszt sprawy zamyka się w 50 zł.

Sprawa sądowa generować będzie jednak koszty związane ze zgromadzeniem stosownych dokumentów:

  • odpis zgonu spadkobiercy,
  • odpisy aktów urodzenia spadkobierców,
  • odpisy aktów małżeństwa, w przypadku zamężnych kobiet powołanych do dziedziczenia.

Jeśli chodzi o nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza u notariusza, to koszt notarialnego postępowania spadkowego – alternatywa dla postępowania sądowego – nie powinien wynieść więcej niż kilkaset złotych dla wszystkich spadkobierców. Przyjmuje się, że opłata od poświadczenia dziedziczenia przez notariusza to około 100 zł od jednej osoby.

Wykaz inwentarza po przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarz nakłada na spadkobierców obowiązek złożenia wykazu inwentarza, czyli spisu składników majątku zmarłego spadkodawcy. Powyższy obowiązek wynika z zapisu art. 10311 kc.

Wykaz inwentarza może zostać złożony przez samych spadkobierców w sądzie albo przed notariuszem. Ponadto sąd może zlecić komornikowi przygotowanie spisu inwentarza zmarłego (jest to forma najdroższa, komornik zażąda wynagrodzenia za każdą rozpoczęta godzinę pracy, zatem im większy majątek, tym wyższa opłata).

Wykaz inwentarza składany przed notariuszem zostaje objęty protokołem. Wykaz inwentarza może zostać złożony wspólnie przez więcej niż jednego spadkobiercę, zapisobiorcę windykacyjnego lub wykonawcę testamentu.

W wykazie inwentarza z należytą starannością ujawnia się przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku.

Jego celem jest bowiem umożliwienie realizacji ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe, po przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Wniosek o sporządzenie spisu inwentarza

Wniosek o sporządzenie spisu spadku (inwentarza) po zmarłym

Wniosek o sporządzenie spisu spadku (inwentarza) po zmarłym

Wniosek o odrzucenie lub przyjęcie spadku

Wniosek o odrzucenie lub przyjęcie spadku

Wniosek o odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci

wniosek-o-odrzucenie-spadku-w-imieniu-maloletnich-dzieci-wzor-pdf-doc

Wniosek o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego wzór

Wybrane specjalnie dla Ciebie:

Oceń mój artykuł:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...
Wpis pochodzi z kategorii:

O autorze