Przedawnienie karty kredytowej i dziedziczenie długu po zmarłym

Nieletnia odziedziczyła dług po zmarłym ojcu wynikający z niespłacenia karty kredytowej. W grudniu 2018 r. minie 3 lata jak karta kredytowa została użyta. Ale do maja trwało rozpatrywanie mojej skargi przez rzecznika finansowanego. Niestety nic nie wniesiono dla mnie atrakcyjnego. Zwróciłam się do banku z zapytaniem o spłatę.

Dowiedziałam się, że dług został sprzedany firmie Kruk dn. 17.04.2018 r. Czy w związku z powyższym upłynie w grudniu przedawnienie długu za kartę kredytową? czy moje rozmowy z bankiem przerwały bieg przedawnienia?

SPIS TREŚCI:

Przedawnienie karty kredytowej

Witam, kwestia przedawnienia zadłużenia na karcie kredytowej regulowana jest przepisami kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 117, przedawnieniu ulegają świadczenia majątkowe, a wyjątki od tej zasady określone są w przepisach szczególnych.

Kodeks cywilny w przedmiotowym przepisie wskazuje, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia.

Powyższe nie odnosi się do sytuacji, w której dłużnik zrzeknie się zarzutu przedawnienia, co jednak nie jest możliwe przed upływem terminu przedawnienia, albowiem takie zrzeczenie jest nieważne.

Warto również wskazać na terminy przedawnienia, które w ostatnim czasie uległy zmianie. Obecnie, co do zasady termin przedawnienia wynosi sześć lat, natomiast co do roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Ważne jest również to, że terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

Odnośnie do kwestii początkowego terminu, przedawnienie rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, bądź jeżeli wymagalność zależna jest od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Kodeks cywilny w art. 121 wskazuje katalog sytuacji, w których bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu, natomiast w art. 123 określa, jakie sytuacje przerywają bieg przedawnienia.

W myśl drugiego z przepisów, bieg przedawnienia przerywają następujące przypadki:

każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw, lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia, lub zabezpieczenia roszczenia;
uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
wszczęcie mediacji. Co istotne, po każdym przerwaniu przedawnienia termin biegnie na nowo.

W przypadku Twojej sytuacji szczególną uwagę należy zwrócić na pierwszą oraz drugą przesłankę przerwania biegu przedawnienia i jedynie te pozwolę sobie omówić nieco szerzej.

Pierwszą przesłanką przerwania biegu przedawnienia roszczenia jest podjęcie określonej aktywności (działania) przez uprawnionego do jego dochodzenia.

Działaniem tym jest czynność dokonana przed sądem lub innym uprawnionym organem. Celem czynności, której skuteczne dokonanie doprowadza do przerwania biegu przedawnienia roszczenia, ma być realizacja tego roszczenia przez uprawnionego.

Podkreśla się, że chodzi tutaj o czynności przedsięwzięte w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia, lub zabezpieczenia roszczenia. Czynnością taką będzie wytoczenie powództwa, gdzie bieg przedawnienia przerywa się w chwili wniesienia pozwu.

Jednakże czynnościami powodującymi przerwanie biegu przedawnienia mieszczącymi się w tym katalogu będą również inne czynności procesowe przedsięwzięte przez uprawnionego przed sądem, nakierowane na realizację roszczenia, takie jak:

- wniesiony przed wytoczeniem powództwa wniosek o jego zabezpieczenie,
- wszczęte postępowanie pojednawcze (tzn. zawezwanie do próby ugodowej),
- czy wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Sporne jest stanowisko w zakresie tego, czy przerywa bieg przedawnienia czynność polegająca na złożeniu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności.

Złożenie wniosku o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności jest czynnością uprawnionego, która niewątpliwie zmierza do realizacji roszczenia

Dawniejsze orzecznictwo wskazywało, że tej czynności nie można nadać charakteru bezpośredniego działania służącemu zaspokojeniu roszczenia.

Ostatnio jednak dominuje stanowisko, zgodnie z którym wniosek o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności jest czynnością, która jest niezbędna dla zaspokojenia roszczenia uprawnionego, w związku z czym zmierza ona bezpośrednio do jego realizacji.

Powyższe, w zakresie przerwania biegu przedawnienia poprzez wytoczenie powództwa bądź złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, będzie dla Ciebie szczególnie istotne, albowiem skoro pierwotny wierzyciel – bank, dokonał cesji wierzytelności na rzecz podmiotu trzeciego (czyli potocznie mówiąc, sprzedał swoje roszczenie), to podmiot trzeci, będzie musiał wystąpić albo z pozwem o zapłatę, albo jeżeli istnieje już tytuł egzekucyjny – z wnioskiem do sądu o nadanie klauzuli wykonalności.

Bardzo często zdarza się, że podmioty trzecie zajmujące się skupowaniem wierzytelności występują z pozwami o zapłatę przeciwko dłużnikom, dochodząc świadczenia już przedawnionego.

Warto zatem w takiej sytuacji zaskarżyć wydane przez sąd orzeczenie (najpewniej na posiedzeniu niejawnym) i podnieść zarzut przedawnienia. Z Twojego punktu widzenia będzie również istotne, czy bank dysponuje bankowym tytułem egzekucyjnym.

W tym miejscu należy wskazać na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 kwietnia 2015 roku, sygnatura akt. P 45/12, w związku z którym na mocy Ustawy o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw z dnia 25 września 2015 r. utraciły moc art. 96 Prawa bankowego, mówiący o wystawianiu bankowych tytułów egzekucyjnych, oraz art. 97 Prawa bankowego, mówiący o nadawaniu klauzuli wykonalności na bankowe tytuły egzekucyjne.

Przedmiotowe nastąpiło z dniem 1 sierpnia 2016 roku. Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 11 Ustawy o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw z dnia 25 września 2015 r., Bankowy tytuł egzekucyjny, któremu nadano klauzulę wykonalności na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowuje moc tytułu wykonawczego także po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

Banki po dniu 1 stycznia 2016 roku nie mają uprawnień do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych.

W zakresie drugiej ze wskazanych przeze mnie przesłanek przerwania biegu przedawnienia należy stwierdzić czy w Twoim przypadku nie doszło do jej spełnienia.

Wyraźne lub dorozumiane potwierdzenie przez zobowiązanego istnienia oraz cech przysługującego przeciwko niemu roszczenia powinno być skorelowane z ustaniem stanu niepewności prawnej po stronie uprawnionego.

Zobowiązany, uznając roszczenie, stwarza po stronie uprawnionego przekonanie, iż może on skutecznie dochodzić swojego roszczenia. Wyróżniane są dwie postacie uznania: uznanie właściwe, mające formę umowy między dłużnikiem a wierzycielem, oraz uznanie niewłaściwe, będące jednostronnym działaniem dłużnika.

Jako przykłady uznania niewłaściwego w piśmiennictwie i orzecznictwie wskazuje się: częściowe zaspokojenie roszczenia, zapłatę odsetek, prośbę o zwolnienie z długu, o rozłożenie spłaty na raty lub o zmianę terminu płatności, stwierdzenie istnienia długu.

Dziedziczenie długu po zmarłym

Kilka zdań jeszcze na temat dziedziczenia. Nie znam sytuacji, w szczególności nie wiem, kiedy zmarł spadkodawca, ani kto dokładnie został powołany do dziedziczenia.

Skoro dług został odziedziczony przez nieletnią córkę, mniemam, że matka albo nie żyje, albo spadek odrzuciła, albo rodzice byli po rozwodzie.

Wtedy we wszystkich tych przypadkach nie dochodzi między małżonkami do dziedziczenia.

Co do zasady spadek można:

przyjąć w sposób prosty,
z dobrodziejstwem inwentarza,
lub spadek można odrzucić.

Jeśli chodzi o odrzucenie spadku, wtedy traktuje się spadkobiercę tak, jakby chwili otwarcia spadku nie dożył. Wszystkich powyższych oświadczeń można dokonać w terminie 6 miesięcy od chwili dowiedzenia się o swoim tytule powołania do dziedziczenia.

W przypadku odrzucenia spadku w ogóle nie powstaje odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe.

W przypadku przyjęcia spadku wprost spadkobierca odpowiada za długi spadkowe bez ograniczeń, co oznacza, że wierzyciele mogą się zaspokoić zarówno z majątku spadkowego, jak i z majątku osobistego spadkobiercy.

Natomiast w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe ograniczana jest wyłącznie do wartości czynnej spadku ustalonej w inwentarzu.

Niezłożenie żadnego z oświadczeń we wskazanym terminie powoduje przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Na podstawie przedstawionego stanu nie da się jasno i precyzyjnie stwierdzić, że w grudniu dojdzie do przedawnienia, ponieważ w opisie problemu jest za mało informacji. Mam jednak nadzieję, że powyżej zawarte informacje rozjaśnią Ci trochę sytuację i pomogą wyciągnąć jakieś wnioski. Pozdrawiam serdecznie.