Postępowanie komornicze – jakie mam prawa? [SPRAWDŹ]

Dziś wyjaśnię, czym jest postępowanie komornicze i jak się przed nim bronić, gdy zostało już wszczęte. W życiu dłużnika często dochodzi do takiej sytuacji, gdy zdaje się on nie mieć już żadnego pola do manewru.

Wierzyciel może zyskać tytuł egzekucyjny, klauzulę jego wykonalności, może w końcu wszcząć w związku z tym cały proces egzekucji komorniczej, który będzie konsekwentnie dążyć do spłacenia należności.

Postępowanie komornicze – jakie mam prawa?

Wrażenie bezradności jest jednak szczęśliwie złudne. Również etap egzekucji komorniczej to ten moment, kiedy dłużnik jest w stanie zadbać o swoje prawa i bronić ich. Przewidziany jest tutaj szereg środków prawnych, które temu służą.

Postępowanie komornicze vs kodeks cywilny

Kodeks Cywilny – w kwestii postępowania egzekucyjnego – określa położenie dłużnika całkiem precyzyjnie. Nie mówi zatem jedynie o tym, do czego jest on zobowiązany, ale również o tym, jakie ma uprawnienia. W tym tekście zaprezentuję te najistotniejsze prawa.

Zażalenie

Art. 776 Kodeksu postępowania cywilnego wskazuje, że egzekucja komornicza opiera się na tytule wykonawczym. To inaczej tytuł egzekucyjny, do którego dołączona jest wspomniana już klauzula wykonalności. O ile ustawa w danym przypadku nie stanowi inaczej.

Przeważnie, tytuły egzekucyjne to orzeczenia sądu (te prawomocne, w co wlicza się zarówno nakazy zapłaty, jak i wyroki), a poza tym ugody, które zostały zawarte przed sądem. Kiedy wskutek szczególnego postępowania taki tytuł zyska klauzulę wykonalności, otrzyma też prawo do bycia bazą dla egzekucji komorniczej.

Postępowanie komornicze w praktyce…

Praktyka wygląda w ten sposób, że osoba zadłużona nie jest najczęściej świadoma, że toczy się postępowanie traktujące o nadaniu wspomnianej klauzuli. Fakt, że tytuł egzekucyjny jest już o nią “wzbogacony”, dociera do niej dopiero wtedy, gdy egzekucja komornicza już zaczyna być wdrażana w życie.

Prawo reguluje to w ten sposób, iż pierwsza czynność egzekucyjna to jednocześnie doręczenie zadłużonemu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji komorniczej. Musi towarzyszyć temu również pouczenie o terminie, możliwości i metodzie zaskarżenia na postanowienie, które przyczyniło się do nadania klauzuli.

Jeśli dłużnik chce wskazać na formalne uchybienia, które mają miejsce w fazie nadawania klauzuli, podstawowym środkiem pomocniczym jest dla niego zażalenie.

Pamiętajmy jednak, że zażalenie nie jest narzędziem do analizy zasadności czy wymagalności zobowiązania z tytułem wykonawczym. Temu służy coś innego – powództwo opozycyjne, do którego za chwilę przejdziemy.

Uprawnień jest sporo

Dłużnik ma prawo zażądać spisania uzasadnienia dla postanowienia, które spowodowało nadanie klauzuli wykonalności, a także doręczenia mu tego uzasadnienia wraz z postanowieniem.

Zgodnie z prawem, powinno ono dotrzeć do niego w ciągu tygodnia od doręczenia mu zawiadomienia, iż egzekucja została wszczęta. Jeśli jednak owo postanowienie doczekało się wydania, obywając się bez oddzielnej sentencji, dłużnik może otrzymać wówczas jedynie uzasadnienie, bez treści samego powiadomienia.

Musimy podkreślić, że termin przewidziany dla wniesienia zażalenia to również siedem dni. Oznacza to czas od dnia doręczenia zawiadomienia.

Gdy dłużnik sporządzi wniosek o przedstawienie mu uzasadnienia i doręczenia postanowienia razem z nim, ów termin liczy się od dnia doręczenia uzasadnienia bądź też postanowienia razem z uzasadnieniem. Uff!

Jest to nieco zawiłe, ale takie reguły obowiązują również wtedy, gdy postanowienie o klauzuli wyszło spod rąk referendarza sądowego. W takim przypadku jednak odpowiednim narzędziem zaskarżenia jest nie zażalenie, a skarga na postanowienie wydane przez referendarza.

Powództwo przeciwegzekucyjne jako oręż!

Tu mowa jest o następnym środku ochrony dłużnika w czasie trwania egzekucji. Przeciwnie do wymienionych powyżej środków, takie powództwo przeciwegzekucyjne powołane jest do merytorycznej argumentacji dłużnika w celu wybronienia się w fazie komorniczej egzekucji.

W zasadzie nie jest to środek, a środki, ponieważ istnieją dwa rodzaje takich powództw: mamy tutaj powództwo opozycyjne, stworzone specjalnie dla dłużnika, a poza tym powództwo ekscydencyjne (zwane też interwencyjnym), które przysługuje osobie trzeciej, niebędącej stroną w postępowaniu egzekucyjnym.

Ograniczymy się jednak do powództwa opozycyjnego, ponieważ nie jest ono ograniczające, a po drugie – będziemy w ten sposób trzymać się głównego wątku artykułu. Powództwo opozycyjne nie zostało powołane do życia bez ważnego powodu.

Powództwo opozycyjne

Wynikało to z faktu, że organ egzekucyjny nie posiada uprawnień do analizowania zasadności oraz wymagalności obowiązku, który objęty został tytułem wykonawczym. Prawo nie może być wewnętrznie sprzeczne. Dlatego takie zagadnienia mogą być w fazie egzekucji analizowane tylko przez sąd.

Przewidziane są trzy możliwe filary, na których może stanąć powództwo opozycyjne. Zgodnie z regulacjami, dłużnik w drodze powództwa może więc domagać się pozbawienia tytułu wykonalności (całościowo, w części lub żądać jego ograniczenia). A teraz pora wymienić te trzy filary.

Trzy ważne sytuacje

Pierwszy z nich to kwestionowanie zdarzeń, na bazie których doszło do wydania klauzuli wykonalności. Sytuacja jest jeszcze bardziej dogodna, gdy dłużnik przeczy istnieniu samego obowiązku, którego tytuł dotyczy, a którego to obowiązku nie stwierdza żadne orzeczenie sądu. Można też kwestionować przejście obowiązku nawet wtedy, gdy formalny dokument istnieje i takie przejście stwierdza.

Drugi filar pojawia się na horyzoncie, gdy już po nadaniu tytułu wykonawczego doszło do wydarzenia, które przyczyniło się do wygaśnięcia zobowiązania lub niemożności jego wyegzekwowania.

Kiedy tytuł to orzeczenie sądowe, możemy również oprzeć powództwo na tych zdarzeniach, które miały miejsce po tym, gdy rozprawa została już zamknięta. Można też podeprzeć się zarzutem spełnienia świadczenia, jeśli ów zarzut nie stanowił przedmiotu rozpoznania w prowadzonej sprawie.

Trzeci filar to… małżonek. Staje się on nim w sytuacji, gdy sąd nadał przeciwko niemu klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 k.p.c., ale ten wykazuje, iż dochodzone świadczenie nie należy się wierzycielowi.

Do tych zarzutów małżonek nie jest uprawniony jedynie “sam z siebie”; chodzi też o zarzuty, jakich jego małżonek poprzednio nie był w stanie podnieść.

Co pokazuje życie?

Życie pokazuje, że przeważnie dłużnik dobrowolnie spłaca należność, która wynika z tytułu. Dzieje się tak zaraz po powstaniu tytułu egzekucyjnego.

Wierzyciel jednak pomimo tego postanawia, że postępowanie egzekucyjne zostanie wszczęte. Cóż, w podobnych okolicznościach, dłużnik powinien bronić się właśnie za pomocą powództwa opozycyjnego przeciwko wierzycielowi.

Jak wytoczyć powództwo opozycyjne?

Takie powództwo wytaczamy poprzez sąd rzeczowo właściwy, tzn. ten, który znajduje się w okręgu, gdzie egzekucja jest prowadzona. Gdy ta nie doczekała się jeszcze wszczęcia, powództwo opozycyjne wytaczamy zgodnie z przepisami ogólnymi.

A zatem, w pozwie musimy poruszyć wszelkie zarzuty, które w międzyczasie można było zgłosić. Dzieje się to jednak z tym zastrzeżeniem, że wskutek tej decyzji prawo do korzystania z zarzutów utracimy w dalszym postępowaniu.

Skarga na czynności komornika

Skarga na czynności komornika – wzór

15.00 PLN – Kupuję dostęp do wzoru Kliknij by zapłacić LUB dodaj kolejny wzór Dodano do koszyka

… a raczej na podejmowane przez niego czynności. Tak, to właśnie następny środek ochrony przewidziany dla osoby zadłużonej. Kolejny wśród tych, które przysługują nam także wtedy, gdy egzekucja jest już w toku. Chodzi tu zarówno o konkretne działania komornika, jak i ich zaniechanie. Wystarczy, że te naruszają nasze prawa bądź zagrażają im.

Zasadniczo, skargę tę rozpoznają sądy rejonowe, przy których działają komornicy. Gdy egzekucję prowadzi komornik poza właściwością ogólną, rozpoznaniem zajmuje się ten sąd, który jest “właściwy” wedle przepisów ogólnych.

Skarga na komornika musi spełniać kryteria przewidziane przez prawne przepisy, które regulują zagadnienie pism procesowych. Poza tym musi ona precyzować zaskarżaną czynność lub zaniechanie komornika.

Nie można pominąć tego, czego właściwie jako skarżący się domagamy; chodzi przecież o zmianę, uchylenie albo wykonanie czynności i uzasadnienie tego. To wszystko trzeba zamieścić w skardze jako wniosek. Termin wniesienia skargi na komornika jest ściśle uregulowany.

Bądźmy punktualni!

A zatem, jeśli toczy się postępowanie komornicze, skargę na komornika musimy wnieść w ciągu tygodnia – licząc od dnia, kiedy czynność została dokonana, a dłużnik był obecny przy czynności komornika albo przynajmniej powiadomiony o terminie tej czynności. W pozostałych przypadkach liczy się to od dnia zawiadomieniu o czynności.

Gdy zawiadomienia brak, liczymy od dnia, kiedy skarżący dowiedział się o dokonanej czynności. Jeśli chodzi natomiast o zaniechanie, skargę wnosimy także w terminie tygodniowym, ale od tego dnia, kiedy owa czynność była dokonana.

Co do trybu

Nie da się tu powiedzieć “ja bez żadnego trybu”; przepisy regulują tryb wniesienia skargi równie dokładnie. Termin już znamy; wnosimy w nim skargę do właściwego sądu. Sporządzany jest jej odpis, który przesyłany jest przez sąd komornikowi. Ten ostatni, w ciągu trzech dni musi spisać pisemne uzasadnienie, dla którego dokonał zaskarżonej czynności lub wyjaśnić przyczyny zaniechania.

Takie dokumenty, razem z aktami sprawy komornik przekazuje sądowi, do którego wnieśliśmy skargę. No, poza wyjątkową sytuacją, gdy komornik całość tej skargi uwzględni. Taką skruchę komornik powinien okazać przed sądem oraz skarżącym i wszystkimi, których takie uwzględnienie miałoby dotyczyć.

Trzeba podkreślić, że omawiana skarga na komornika to bardzo uniwersalne narzędzie o szerokim spektrum praktycznego zastosowania.

Dlaczego? Otóż przepisy prawne nie zawierają w sobie zamkniętej listy czynności bądź zaniechań ze strony komornika, których skarga miałaby/mogłaby dotyczyć.

Żeby było jeszcze lepiej

W tym celu musimy mieć na uwadze, że ustawodawca niektóre z przedmiotów… wyłączył z potencjalnej egzekucji. Oznacza to, że w jakimś fragmencie, majątek dłużnika jest chroniony.

Do przedmiotów, których w ramach egzekucji nie można nam zabrać, kwalifikujemy np. przedmioty wyposażenia domu, odzież, pościel, żywność czy opał (z przeznaczeniem na jeden miesiąc), a poza tym narzędzia oraz rzeczy, które są konieczne do tego, by dłużnik wykonywał swoją pracę zarobkową.

W pewnym zakresie również pensja jest przedmiotem chronionym. Nie jest więc tragicznie.

Czy wg. Ciebie postępowanie komornicze działa na korzyść dłużnika?

Wybrane specjalnie dla Ciebie:

• Wniosek o OBNIŻENIE opłaty egzekucyjnej – jak TO zrobić?
• Umorzenie postępowania egzekucyjnego komorniczego po spłacie zadłużenia
• Egzekucja komornicza – DAROWIZNA domu a WYKAZ majątku dla komornika
• Egzekucja komornicza w trakcie upadłości konsumenckiej? to możliwe?
• Dług za CZYNSZ i egzekucja komornicza – jak się BRONIĆ? [poradnik]

(No Ratings Yet)

Loading...