Odwołanie darowizny – WZÓR + Instrukcja

Czy cofnięcie darowizny jest możliwe? jak napisać oświadczenie o jej odwołaniu? oczywiście samo pojęcie darowizny budzi pozytywne skojarzenia – w końcu darowizna to coś oddawanego bez konieczności zapłaty lub spełnienia jakiegokolwiek świadczenia na rzecz darczyńcy. Nie każdy wie jednak, że darowiznę można odwołać zarówno przed jej wykonaniem, jak i po wykonaniu.

Wstęp

W jakich przypadkach jest to możliwe? Jak cofnąć darowiznę i odzyskać darowany przedmiot, samochód, gotówkę, nieruchomość itp.? Podstawowym krokiem jest skierowanie do osoby obdarowanej oświadczenia, w którym jako darczyńca odwołasz darowiznę. Wzór odwołania darowizny pobierzesz poniżej:

Odwołanie darowizny – wzór

Czym jest umowa darowizny?

Umowa darowizny może dotyczyć różnego typu rzeczy oddanych komuś za darmo – od prezentu pod choinkę po rzeczy bardzo wartościowe, czyli pieniądze, biżuterię czy nieruchomości.

Chociaż prawo wymaga, aby takie oświadczenie o wykonaniu darowizny sporządzać w formie aktu notarialnego, to darowizny są uznawane za ważne, nawet jeżeli zawarto je tylko w formie ustnej, o ile darczyńca wydał obdarowanemu przedmiot darowizny.

Wyjątkiem są między innymi nieruchomości, których darowiznę należy bezwzględnie poświadczyć notarialnie.

Art. 888. [Umowa darowizny]

§ 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Kiedy możliwe jest odwołanie darowizny niewykonanej?

Darowizna niewykonana może zostać odwołana, jeżeli po zawarciu umowy darowizny stan majątkowy darczyńcy uległ znaczącej zmianie i wykonanie darowizny:

  • spowoduje uszczerbek dla jego własnego utrzymania,
  • spowoduje uszczerbek dla ciążących na nim obowiązków alimentacyjnych.

Ze względu na fakt, że darowizna jest gestem dobrej woli, jej wykonanie nie może prowadzić do sytuacji, w której to darczyńca zostaje pokrzywdzony. Darowiznę niewykonaną można więc odwołać między innymi w przypadku:

  • ciężkiej choroby darczyńcy,
  • utraty pracy,
  • zwiększenia alimentów na dzieci.

 

Odwołanie darowizny rażąca niewdzięczność

Odwołanie darowizny dokonanej może mieć miejsce nawet wiele lat po zawarciu umowy. Darczyńca ma możliwość odwołania darowizny w przypadku, kiedy osoba obdarowana dopuściła się względem niego tak zwanej rażącej niewdzięczności. Jednak jak ocenić, czy dane zachowanie było rażąco niewdzięczne?

Rażąco niewdzięczne zachowanie to działanie lub zaniechanie skierowane pośrednio, lub bezpośrednio przeciwko darczyńcy, oceniane (obiektywnie) jako wysoce niewłaściwe i krzywdzące.

Należy pamiętać, że darczyńca może odwołać darowiznę w terminie jednego roku od dnia, w którym dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Co więcej, odwołanie będzie niemożliwe, jeśli darczyńca przebaczy obdarowanemu.

Rażąca niewdzięczność przykłady

Rażąca niewdzięczność charakteryzuje się nasileniem złej woli skierowanej na wyrządzenie darczyńcy szkody majątkowej lub krzywdy (fizycznej i psychicznej). Będą to więc wszelkie czynności wymierzone przeciwko zdrowiu, godności, czci czy majątkowi darczyńcy.

Przykładowe zachowania, które mogą zostać uznane za rażącą niewdzięczność to:

  • nieudzielenie pomocy darczyńcy, kiedy wymagają tego względy słuszności,
  • brak sprawowania opieki nad darczyńcą podczas inwalidztwa czy ciężkiej choroby,
  • przemoc psychiczna lub fizyczna przeciwko darczyńcy,
  • dopuszczanie się przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub mieniu darczyńcy,
  • publiczne znieważanie, fałszywe oskarżanie czy pomawianie darczyńcy,
  • kradzież majątku darczyńcy,
  • dopuszczenie się oszustwa względem darczyńcy.

Jak wygląda odwołanie darowizny?

Odwołanie darowizny wiąże się z koniecznością sporządzenia pisma, określanego jako oświadczenie o odwołaniu darowizny. Dokument ten nie musi, lecz powinien mieć formę pisemną (stanowi wtedy dowód rzeczowy).

Oświadczenie o odwołaniu darowizny musi zawierać uzasadnienie oraz – opcjonalnie – żądanie zwrotu przedmiotu. Pismo to nie ma skutku rzeczowego, co znaczy, że samo w sobie nie przywraca pierwotnego stanu własności przedmiotu.

Oświadczenie o odwołaniu darowizny jest więc w praktyce zobowiązaniem obdarowanego do złożenia innego oświadczenia, tj. oświadczenia o zwrotnym przekazaniu przedmiotu darowizny.

Jeżeli obdarowany odmawia takiego zwrotu, darczyńca może złożyć pozew o odwołanie darowizny i stwierdzenie obowiązku złożenia przez obdarowanego oświadczenia woli przeniesienia własności z powrotem na darczyńcę.

Zwrot darowizny

W przypadku odwołania darowizny, obdarowany ponosi odpowiedzialność na równi z bezpodstawnie wzbogaconym, co oznacza, że jest zobowiązany do zwrotu przedmiotu darowizny. Osoba ta powinna:

  • wydać przedmiot darowizny w takim stanie, w jakim się znajduje,
  • zwrócić równowartość rzeczy, jeśli nie może zwrócić jej w naturze,
  • powiadomić darczyńcę, jeśli przekazała przedmiot osobie trzeciej (darczyńca może skierować do niej roszczenie),
  • oddać darczyńcy wszystko, co uzyskała w zamian za rzecz, jeśli ją sprzedała.

Darczyńca może żądać zwrotu darowizny w terminie do roku od dnia, w którym dowiedział się o rażącej niewdzięczności osoby obdarowanej.

 

Skutki odwołania darowizny

Skutki odwołania darowizny są różne w zależności od jej przedmiotu. Jeśli chodzi o rzeczy ruchome, wskutek cofnięcia darowizny powinny one znowu stać się własnością darczyńcy. Samochód, pieniądze, biżuteria – wszelkie tego typu przedmioty obdarowany zobligowany jest oddać darczyńcy jak najszybciej.

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku odwołania darowizny w postaci nieruchomości. Zwrot takiego przedmiotu darowizny oznacza dokonanie czynności prawnej, czyli zawarcie kolejnej umowy notarialnej, która przeniesie prawa własności z powrotem na darczyńcę.

Podsumowanie

  • Cofnięcie darowizny następuje przez oświadczenie złożone osobie obdarowanej.
  • Odwołanie darowizny najczęściej odbywa się z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego.
  • Darowizny nie można odwołać po upływie roku od dnia, w którym darczyńca (uprawniony do odwołania) dowiedział się o rażącej niewdzięczności ze strony obdarowanego.
  • Darowizna nie może być również odwołana gdy darczyńca obdarowanemu przebaczył za rażącą niewdzięczność.
  • Zakładając sprawę w sądzie o cofnięcie darowizny, sąd zbada, czy rzeczywiście doszło do rażącej niewdzięczności ze strony osoby obdarowanej, a w konsekwencji tego, czy są podstawy do odwołania darowizny. Sąd zbada również czy darczyńca dochował terminu do skutecznego odwołania darowizny ze względu na rażącą niewdzięczność.
  • Ustawa wymaga, aby niewdzięczność obdarowanego była wręcz rażąca, a więc dojść musi do naganności zachowania wobec darczyńcy oraz nasileniem złej woli wobec niego.
  • Do przeniesienia własności nieruchomości (np. mieszkania, działki, domu) wymaga zachowania formy aktu notarialnego.

Podstawa prawna (najważniejsze przepisy):

Art. 896. – [Odwołanie darowizny niewykonanej] – Kodeksu cywilnego.

Darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze niewykonaną, jeżeli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.

,

Art. 897. – [Niedostatek darczyńcy] – Kodeksu cywilnego.

Jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia.

,

Art 898 . – [Odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności] – Kodeks cywilny.

§ 1. Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności.

§ 2. Zwrot przedmiotu odwołanej darowizny powinien nastąpić stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie obdarowany ponosi odpowiedzialność na równi z bezpodstawnie wzbogaconym, który powinien się liczyć z obowiązkiem zwrotu.

oraz:

Art. 900. Forma odwołania darowizny

Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.

Podobne tematy:

Oceń mój artykuł:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (7 votes, average: 4,86 out of 5)
Loading...
Wpis pochodzi z kategorii: ,

O autorze

1 komentarz w “Odwołanie darowizny – WZÓR + Instrukcja”
  1. Chcę zapytać o ten fragment:

    …albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych – darowiznę można odwołać.

    Czy jeśli podarowałem ówczesnej żonie samochód i nie jesteśmy już razem [rozwód] i ciąży na mnie dług alimentacyjny z innego związku, mogę cofnąć darowiznę samochodu by ten dług alimentacyjny spłacić? czy w takim przypadku przepis ten ma zastosowanie u mnie?

    i jeszcze to:

    …wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania.

    Spłacając dług alimentacyjny który egzekwuje na mnie komornik, potrącana jest moja pensja, czy tutaj prawo stoi po mojej stronie gdyby zdecydował się na cofnięcie darowizny?

Comments are closed.